دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.معرفی دیزباد بالا در شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران
«دیزباد وطن ماست»- سایت شبکه خبر ایران در یک ویدئوی کوتاه به معرفی دیزباد وطن ماست می پردازد.
از آنجا که این ویدئوها بعد از مدتی از روی سایت ها حذف می شوند، برای سهولت بیشتر این ویدئو را در سایت نماشا بارگزاری کردم تا در سایت نمایش داده شود.
این خبر با عنوان «دیزباد؛ با سوادترین روستای ایران» به معرفی دیزباد می پردازد. گفته می شود: «دیزباد» یکی از معدود روستاهای صددرصد باسواد جهان در یونسکو به ثبت رسیده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، «دیزباد» روستایی پلکانی استان خراسان رضوی با آداب و رسوم خاص و مردمانی مهمان نواز است که حتی به عنوان یکی از باسوادترین روستاهای دنیا در یونسکو ثبت شده است. این روستا از سال ۱۳۱۲ دارای مدرسه است.
معرفی دیزباد در سایت تریپ یار
«دیزباد وطن ماست»- دیزباد این روزها در سایت های گردشگری زیادی معرفی شده اند که ما در یک سلسله از یادداشت ها این موارد را برای دیزبادی ها نقل می کنیم.
به گزارش دیزباد وطن ماست، از آنجا که دیزبادی ها عمدتا یکی دو کانال اصلی دیزباد را نگاه می کنند خود را موظف می دانیم که محتوای سایت سایت ها را درباره دیزباد منتشر کنیم.
مطلبی با عنوان «روستای صد در صد باسواد ثبت شده یونسکو و دارنده اولین برق خصوصی ایران» درباره دیزباد در سایت تریپ یار نوشته شده است. در چکیده این مطلب آمده است: دیزباد نام یک روستا واقع در بخش زبرخان شهرستان نیشابور (دیزباد بالا) و یک روستا واقع در بخش احمد آباد شهرستان مشهد (دیزباد پایین) و منطقه ای مابین شهرستان مشهد و نیشابور در استان خراسان رضوی است. از نامهای دیگر آن دژآباد، دزباد، چهل اشکوب و قصرالرّیح می باشد.
روستای دیزباد بر روی دامنه های جنوبی رشته کوه های بینالود و به صورت شرقی-غربی استقرار یافته که یکی از معروفترین روستا های پلکانی ایران است.
این روستا روی سلسله جبال بینالود و در میان رودخانه ها و چشمه های جوشان و باغ های سرسبز قرار دارد. روستایی پر از توربین های بادی که وقتی به چند کیلومتری آن می رسید تغییر ناگهانی دما را به خوبی حس کرده و خنکای ناشی از آب و هوای مطبوع آن، حال و هوای روح و جسمتان را عوض می کند.
روستای دیزباد روستایی است که مردم آن صد درصد باسواد هستند. اولین مدرسه روستای دیزباد در سال ۱۳۱۲ تاسیس شد و ناصرخسرو نام داشت. این روستا توانسته است نخبگانی را به جامعه تحویل دهد که موجب مباهات همه روستاییان است. این روستا در سال ۱۳۴۸ به عنوان یکی از معدود روستاهایی صد درصد باسواد جهان در یونسکو به ثبت رسید.
مشخصات کلی
زبان محلی
گویش خاص شبیه گویش مردم نیشابور
آداب و رسوم
مراسم چیله بجست و مراسم نوحصار
محصولات و سوغات محلی
بیشترین محصولات آن گیلاس، آلو، سیب، گردو و آلبالو می باشد.
ویژگی
راه اندازی اولین شبکه برق خصوصی کشور و ثبت شده یونسکو بعنوان روستای صد در صد باسواد ایران
بخش های مهم برای بازدید
آسیاب ها و معماری روستا
بهترین زمان بازدید
بهار
دیزباد در ناحیه شمال کیلومتر ۸۰ جاده مشهد نیشابور و روی سلسله جبال بینالود واقع شده است. تاریخ استنادی این روستا به سال ۹۵ هجری شمسی برمی گردد. در قرن سوم هجری، دیزباد را به عنوان قصرالریح می شناختند. بعد از آن این روستا به چهل اشکوب و کمی بعدتر نیز به دیزباد تغییر نام داد؛ اما مهم ترین عنوانی که این روستا در تاریخ چندین ساله خود یدک می کشد روستای آسیاب های آبی است که در زمان حمله مغول ها به این نام شهرت یافت. در زمان حمله مغول ها به نیشابور، دیزباد یکی از روستاهایی بود که از این بلای خانمان سوز در امان مانده بود. به همین علت در مدت زمان کمی، به مرکز آسیاب گندم های منطقه تبدیل شد و مردم از شهرها و روستاهای مختلف به اینجا می آمدند تا گندم خود را آسیاب کنند.
قدمت دیزباد و سوابق فرهنگی آن موجب دگرگونی هویت مردم شده و تأسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲ از دگرگونی های فرهنگی این دیار بوده است.
اکثریت مردم دیزباد در شهرستان مشهد و نیشابور ساکن بوده و اغلب آنها در فصل بهار و تابستان برای انجام امور مربوط به باغداری در دیزباد بسر می برند. باغداری به روش های نوین شغل دوم اکثریت مردم دیزباد بالا می باشد، از منظر علاقه به زادگاه و موطن اکثریت مردم به اینکار بعنوان شغل نمی نگرند و آن را بهانه ای برای رفتن به دیزباد تلقی می نمایند.
بدلیل اختلاف سطح دیزباد با مشهد و وجود 1100 متر ارتفاع روستا تا پلیس راه مشهد، این روستا جزو مرتفع ترین روستاهای استان می باشد و این باعث می شود که اختلاف دمای آن با مشهد زیاد باشد.
اولین یگان حفاظت مردمی در سطح این روستا مشغول فعالیت است که حقوق آن از طریق اهالی روستا تامین می گردد و وظیفه حفظ محیط زیست و منابع طبیعی و تامین امنیت روستا را برعهده دارد که کیوسکی از سوی منابع طبیعی به همین منظور در سطح روستا نصب شده است.
ادامه مطلب ...
محمد درویش داستان دیزباد را روایت می کند
«دیزباد وطن ماست»- ماجراهای خواندنی «دیزباد بالا» عنوان مطلبی است که حسین جمشیدیان در مورد روستای دیزباد از قول محمد درویش نقل می کند.
به گزارش دیزباد وطن ماست به نقل از ایران پلاس، یک کنشگر محیط زیستی می‌گوید: با تمام اخبار تلخی که از محیط زیست به گوش می‌رسد، نمونه‌های موفقی داریم که یک جمعیت برای نجات یک اکوسیستم یا محیط دست به‌کار شده و موفق شده‌اند که می‌توانیم به‌عنوان الگو به دیگران معرفی کنیم.
محمد درویش، کنشگر و فعال محیط زیست است. او را به‌عنوان فردی می‌شناسند که به دنبال معرفی درک و شناخت مشترکی از اهمیت محیط زیست بین اقشار مختلف جامعه است.
درویش معتقد است با تمام خبرهای بدی که از شرایط و آسیب‌های محیط زیست ایران به گوش می‌رسد، هنوز هستند افرادی که امیدوارانه و پرانگیزه، در راه اعتلای محیط زیست و زندگی بهتر در کنار طبیعت تلاش می‌کنند.
ایرناپلاس: در مسائل مختلفی که در دنیا مطرح می‌شود اعم از سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، محیط‌زیستی و...، دانشگاه متوجه یک موضوع می‌شود، مسأله را به رسانه منتقل می‌کند و رسانه با سازوکار خود مسأله را به سیاست و جامعه انتقال می‌دهد، تا برای آن چاره‌اندیشی شود. ولی واقعیتی در جامعه ما وجود دارد، در زمینه محیط زیست که همه مردم با مشکلات آن مواجه هستند، جامعه دانشگاهی به‌نحوی که باید فعال نیست و بیشتر فعالان جامعه مدنی صدای رسایی بودند که حرف‌ها را طرح کردند، به گوش رسانه رساندند و موجب شدند سیاست‌مداران حتی برای تبلیغات هم شده شعارهای زیست‌محیطی بدهند. جای خالی دانشگاهیان چه معضلاتی برای محیط‌زیست ایجاد کرده است؟
درویش: این پرسش خوبی است، شاید یکی از لکنت‌هایی که در زمینه محیط‌زیست و کنشگری محیط زیستی وجود دارد این مسئله است که جریان‌های محیط زیستی موجود، نهضت‌های محیط زیستی، پویش‌ها و کمپین‌های محیط زیستی اغلب از پشتوانه درخور تخصصی و علمی لازم برخوردار نیستند و اگر بخواهیم آسیب‌شناسی کنیم، یکی از آسیب‌ها که صدمه می‌زند، آنها را به اهداف نمی‌رساند، گاهی اهداف اشتباه برای آنها تعریف می‌کند و مخاطرات بیشتری ممکن است برای محیط زیست ایجاد کند از همین نبود و کمبود مشارکت جامعه علمی و تخصصی در حوزه محیط‌زیست است.
واقعیت ماجرا این است که با وجود اینکه چیزی حدود یکصد هزار نفر دانشجو و فارغ‌التحصیل در رشته‌های مرتبط با محیط زیست داریم، اما از بین این تعداد شاید نتوانیم به تعداد انگشتان یک دست فعال محیط زیست معرفی کنیم. اغلب فعالان محیط زیست که جامعه ایران می‌شناسد، از قضا اصلاً رشته محیط زیست نخوانده‌اند. این هم می‌تواند نقطه قوت باشد. چرا؟ یعنی اینکه محیط زیست توانسته در مردم نفوذ کند و برای بسیاری آن‌قدر هیجان و شور ایجاد کند که تمام زندگی‌شان را برای حفظ محیط زیست بگذارند، ولی در عین حال می‌تواند نقصان باشد و معنی‌اش این می‌شود که خیلی از افرادی که رشته محیط زیست را انتخاب کرده‌اند از روی عشق انتخاب نکرده‌اند. این رشته را انتخاب کرده‌اند چون رشته دیگری قبول نمی‌شدند.
ادامه مطلب ...
دیزباد در سایت اشتغال سازمان صنایع دستی و گردشگری
«دیزباد وطن ماست»- سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور در دامنه اشتغال خود یک معرفی جامع از روستای دیزباد بالای نیشابور ارائه کرده است که در این نوشتار بدان می پردازیم.
به گزارش دیزباد وطن ماست، این معرفی با عنوان «معرفی روستای دیزباد علیا» در این سایت منتشر شده است. تعبیر معرفی در این سایت به منظور معرفی روستا همراه با تصاویر ضمن بیان مزیت ها، چالش ها و فرصت ها می باشد.
روستای دیزباد بالا از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی است. جمعیت این روستا 1320 نفر است که 329 خانوار را شامل می شود. آمار ساکنین در زمستان بدلیل دسترسی دشوار به سوخت کمتر می شود. درجه حرارت روستا در زمستان امسال به نزدیک 20 - درجه هم رسیده است. مذهب مردم این روستا عمدتا اسماعیلیه و شیعه اثنی عشری است و مردم آن غالبا تحصیلکرده هستند.
براساس اظهارات رییس فعلی شورای روستا (جناب آقای گنجی) قدمت این روستا قریب به 1000 سال قبل بر می گردد و از 450 سال قبل مکتب خانه در آن دایر شده است. سال 1313 کلنگ اولین مدرسه در روستا زده شده و در سال 1318 به بهره برداری رسیده است. اولین مدرسه غیرانتفاعی ایران در این روستا تاسیس شده که در سال 1320 پس از دو سال به دولت واگذار گردیده است. اولین معلم در این روستا با حقوق مردمی تدریس می نمود. در سال 1332 اولین دبیرستان در دیزباد تاسیس می شود. سال 1353 آمار دانش آموزان 480 نفر بوده و در برهه ای از تاریخ این تعداد تا 680 نفر هم رسیده که از روستاهای مجاور همانند چناران، چشمه خسرو، علی آباد(علی کوری)، ازغد، دیزباد پایین، امام تقی، قاسم آباد، قلعه وزیر و حصار برای تحصیل به این روستا می آمدند. در سال 1351 این روستا به عنوان روستای باسواد معرفی شد که در آن بی سوادی ریشه کن شده است. روستا 250 معلم بازنشسته دارد و قریب به 300 دکتر و مهندس به جامعه معرفی نموده است.
از جمله شاخص ترین میوه های روستا می توان به گیلاس، گلابی، زردآلو، آلو، گردو و سیب اشاره نمود. حدود چندین سال است که گیلاس دیزباد با حدود 27 درصد قند رتبه اول را به لحاظ کیفیت در کشور دارا می باشد و در سال 94 حدود 600 تن از آن صادر شده است.
در روستا حدود 400 راس گوسفند وجود دارد و در آن گاوی وجود ندارد. تعداد محدودی از اهالی روستا از الاغ استفاده می کنند.
بدلیل اختلاف سطح دیزباد با مشهد و وجود 1100 متر ارتفاع روستا تا پلیس راه مشهد، این روستا جزو مرتفع ترین روستاهای استان می باشد و این باعث می شود که اختلاف دمای آن با مشهد زیاد باشد.
اولین یگان حفاظت مردمی در سطح این روستا مشغول فعالیت می باشد که حقوق آن از طریق اهالی روستا تامین می گردد و وظیفه حفظ محیط زیست و منابع طبیعی و تامین امنیت روستا را برعهده دارد و کیوسکی از سوی منابع طبیعی به همین منظور در سطح روستا نصب شده است.
صنایع دستی روستا در گذشته پارچه بافی انواع پارچه ها، دستکش، نمدمالی برای زیرانداز، جوراب پشمی و... بوده ولی درحال حاضر روستا کمتر صنایع دستی دارد. صنایع چوبی در روستا وجود داشته که بعضا در پنجره ها مورد استفاده قرار گرفته است. البته در سالیان اخیر نصب پنجره های آهنی در برخی خانه های روستا کمی سیمای بومی روستا را دچار تغییر نموده است.
گیاهان و گل های دارویی زیادی در روستا وجود دارد که بیش از 150 گونه را شامل می شود. قبلا افراد برای ستفاده از گیاهان دارویی آنها را از ریشه خارج می کردند ولی در حال حاضر جلوی این کار را گرفته شده و کوه پوشیده از این گیاهان است.
در این منطقه شکار ممنوع است. این منطقه کبک و بزکوهی وجود دارد. در سال گذشته محیط زیست پرندگانی نظیر چکاوک را در این روستا رها کرد.
از جمله مراسم اصلی این روستا، مراسم نوحه سار است که براساس یک سنت قدیمی در یک روز و در آخرین جمعه مردادماه مردم اعم از مرد و زن صبح حرکت خود را با صلوات و ذکر رباعی آغاز نموده و تا چشمه ای که روستاییان آن را مقدس می دانستند حرکت می کنند. این چشمه سردترین چشمه روستا است و آب آن به 4 درجه هم می رسد. غذای محلی مورداستفاده در این مراسم در گذشته فقط آبگوشت بود. در حال حاضر غذاهایی که در این مراسم درست می کنند متفاوت شده و غذاهایی نظیر جوجه، مرغ، پلو گوشت و یک عده ای هم بطور سنتی آبگوشت درست می کنند. تمام افراد دیزبادی در سراسر دنیا سعی می کنند حتی المقدور در این مراسم حضور داشته باشند.
مزیت ها چالش ها فرصت ها:
از ویژگی های روستا و جاذبه های مهم گردشگری در آن می توان به معماری و بافت اصلی و سنتی روستا با خانه های پلکانی و بوستان و طبیعت روستا اشاره نمود. خانه های پلکانی مشرف به بوستان و رودخانه هستند. این بوستان روستایی در نوروز 93 توسط سرکار خانم ابتکار ریاست سازمان محیط زیست مورد بازدید قرار گرفته و طی
آن نهالی توسط ایشان در بوستان کاشته شده است. افراد و شخصیت های زیادی در این بوستان نهال کاشته اند که پلاک هر یک از آنها به نامشان ثبت شده است. این بوستان 7 هکتار مساحت دارد. درخت های بوستان کاج، سرو، زبان گنجشک، اقاقیا، اورس، ارغوان و توت هستند. در بوستان روستا برج و نمادی که مربوط به فرهنگ 80 ساله دیزباد هست نصب شده است. المان قسمت پایین برج نشانه امنیت، قسمت بالاتر آن شبکه هایی وجود دارد که آشیانه پرندگان هست و در قسمت بالایی برج برشی از فرهنگ فرانسه است. به نوعی کاربرد اصلی برج زیست محیطی و حفاظت است. از بالای برج منظر و نمای پلکانی روستا کاملا قابل مشاهده است و پرندگان آن را به عنوان آشیانه خود نیز مورد استفاده قرار می دهند. علاوه بر چشم انداز طبیعی و منظر زیبای بوستان در روستا کوهپیمایی از دیگر انگیزه های ورود گردشگران به این روستا می باشد. تعداد 30 سرویس بهداشتی در روستا احداث شده است.
گردشگری 724 به دیزباد پرداخت
«دیزباد وطن ماست»- سایت گردشگری 724 یکی از سایت های معتبر گردشگری در کشور است که در یادداشتی کوتاه به روستای دیزباد علیا می پردازد. در این یادداشت که یک گالری زیبا از تصاویر دیزباد را در خود دارد دیزباد را بعد از ماسوله زیباترین روستای پلکانی ایران معرفی می کند.
در مسیر جاده نیشابور به مشهد روستای دیزباد، قرار دارد که دارای آب و هوایی عالی و پوشش گیاهی گوناگون است. مذهب بیشتر مردمان این روستا اسماعیلی است و بازدیدکنندگان زیادی به این روستا برای تماشای مراسم مذهبی خاص آن، می آیند. این روستا، به باسوادترین روستای ایران نیز شهرت دارد.
این روستا دارای توربین‌های بادی فراوانی است که وقتی به چند کیلومتری آن می‌رسید تغییر ناگهانی دما را به خوبی احساس می‌کنید و حال و هوای روح و جسمتان را، خنکای ناشی از آب‌وهوای عالی آن متحول می سازد. روستای دیزباد، بعد از ماسوله، مشهورتربن روستای پلکانی در ایران است، البته پوشش جنگلی این روستا مانند ماسوله انبوه و سرسبز نیست. باد محلی منطقه دیزباد بدلیل شرایط مناسبی که دارد، دارای جنبه اقتصادی است. ویژگی مهم این باد مناسب بودن آن برای تولید انرژی برق است. همچنین تاثیر بسیاری در تابستان به تعدیل و لطافت هوا در مناطق شمالی و میانی دشت نیشابور دارد.
با توجه به شرایط گفته شده،نیروگاه بادی دیزباد در این منطقه ساخته شد. از جمله مناطق تاریخی روستا می توان نووعده گاه ، جایگاه چرخ ریسمان عاشق، و تخت قلندران را نام برد. این روستا در حال حاضر دارای دو مجتمع بزرگ و زیبا ی فرهنگی، مذهبی و خدماتی است .