دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.گروه کوهنوردی پیام نیشابور قجغر دیزباد را فتح کرد
در تارنمای گروه کوهنوردی پیام نیشابور گزارشی از فتح قجغر دیزباد آمده است. این گزارش به حضور 20 کوهنورد در کوه های دیزباد در تاریخ 20/11/1391 اشاره کرده است. امین اسحاقی در گزارش کوتاه خود آورده است:
گزارش برنامه جمعه 1391/11/20 قوچگرد
ساعت 6/45 صبح 20نفر15مردو5خانم ازمیدان آزادی بایک دستگاه مینی بوس به دیزباد رفتیم ساعت 8پیاده شدیم صبحانه را ساعت 9 درکنار چشمه صرف شد 9/30 به طرف قله حرکت کرده وساعت 12/30 -نفر15 به قله رسیدیم دربرگشت ساعت 14 نهار را در چشمه خورده وساعت 15 حرکت وساعت16 دردیزباد سواربه مینی بوس شدیم.
هواصاف وآفتابی بود!
همنوردان : خانم صادقی _ خانم یغما _ خانم فرطباف _ خانم شادمهری _ خانم _هروی _ آقایان : عزت نیا_ منتها_ سلمانی _ مصطفی وامین اسحاقی _ فروتن _ فراهینی _ کمال پور _ میربلوکی _ فرهادی - رشیدلمیر _ انجیدنی _ دکتر آرمان مهر _ دکتر قوامی _ وجوهی سرپرست برنامه
متاسفانه در این گزارش هیچ عکسی از دیزباد درج نشده است.
دیزباد پلکانی به سوی تاریخ پرشکوه تمدن شیعی در خراسان
وبلاگ «معلولیت, محدودیت, نه ناتوانی» متعلق به «مجتمع خدمات بهزیستی روستایی شهید نصیری دیزباد سفلی» است که از مراکز غیر دولتی مشهد مقدس به حساب می آید. در این وبلاگ یادداشتی با عنوان «دیزباد پله کانی به سوی تاریخ» درج شده بود، که اگرچه در سایت های دیگر نیز به موارد مطرح شده در این یادداشت اشاره شده، اما نکات بدیعی نیز در آن وجود داشت که سبب شد، این یادداشت در «دیزباد وطن ماست» درج شود.
گفتنی است که جعفر فرخی این یادداشت را با اقتباس از یادداشتی که پیشتر توسط حسین داودی نوشته شده، تهیه کرده است.
دیزباد روستایی است در دل کوه بینالود در چهل کیلومتری جاده مشهد به نیشابور که در یک تقسیم بندی مهم به دو بخش دیزباد علیا و دیزباد سفلی تقسیم شده و در یک تقسیم بندی کم اهمیت تر و قدیمی تر به سه بخش دیزباد علیا (بالا) دیزباد وسطا (میانه) و دیزباد سفلی (پایین) تقسیم میشود.
دیزباد سفلی (دیزباد پایین) در منطقه ای هموار و بیابانی قرار دارد و مردم ان شیعه اثنی عشری هستند که به کشاورزی و دامداری مشغولند.
دیزباد وسطا (دیزباد میانه) که امروزه جز ویرانه و نامی از آن باقی نمانده و برای آشنایی بیشتر بگویم که آنجا همان کلاته شور آبی (ده دوست) میباشد و شمشیرتیغ و ده ملا جزء آن است که تنها ده ملا مسکونی میباشد.
دیزباد علیا (دیزباد بالا) روستایی زیبا و کوهستانی است که به سه بخش پایین ده میان ده و بالا ده تقسیم شده است. بافت معماری این روستا به صورت پله کانی است که پشت بام هر خانه حیاط خانه دیگر است ساکنان این روستا ترکیبی از شیعیان دوازده امامی و اسماعیلی هستند .
به جرات می توان گفت که در این روستا بر خلاف سایر مناطق ایران اختلاف مذهب نتوانسته باعث تفرقه و نزاع بین مردم آنجا شود و این مردم با صفا و صمیمیت و آرامش در کنار یکدیگر زندگی می کنند. در اینجا لازم میدانم جهت آشنایی ذهن کاربران گرامی مختصری راجع به اسماعیلیان توضیح دهم.
اکثریت شیعیان دوازده امامی هستند اما دو گروه دیگر در میان شیعیان هستند که اقلیت نسبتا بزرگی را در بر می گیرند یکی اسماعیلیان که بزرگ ترین گروهند و دیگری شیعیان زیدی که بیشتر در یمن زندگی می کنند و تا نیمه قرن پیش امام آنها بر یمن شمالی حاکم بود و اکنون برخی از پیروان آنها با حکومت یمن درگیرند .
نقش اسماعیلی ها در فلسفه و تعلیم و نیز سیاست در برهه هایی از تاریخ برجسته بوده است فاطمی ها که در شمال آفریقا ومصر حکومت میکردند اسماعیلی بودند و در زمان آنها بود که دانشگاه الازهر در قاهره تاسیس شد .
از میان شاعران برجسته اسماعیلی می توان از ناصر خسرو قبادیانی یاد کرد. اسماعیلیان رشته امامت را به اسماعیل پسر بزرگ تر امام جعفر صادق (ع) می رسانند و اکنون امام خود را شاهزاده کریم آقاخان میدانند که چهل و نهمین امام آنها شمرده می شود.
اسماعیلیان از تاجیکستان افغانستان و ایران برخاسته اند و بسیاری از آنها هم در پاکستان و هند زندگی میکنند اما بسیاری از آنها به کشور های دیگر جهان در قاره های آفریقا و اروپا و آمریکا نیز مهاجرت کرده اند.
اجداد آقاخان رهبر کنونی اسماعیلیه از ایران به هند مهاجرت کرده اند و اکنون دفتر اصلی او در نزدیکی مرز سوییس و فرانسه است .
کریم آقاخان کوشیده است تا مذهب اسماعیلیه را با زندگی امروز وفق دهد و با ایجاد شبکه های آموزشی و عمرانی زندگی پیروان خود را بهبود بخشد اگر چه شهرت اسماعیلیه به قلعه تاریخی الموت در حوالی قزوین است ولی تاریخ دیزباد نشان می دهد که بسیاری از اسماعیلیان قرن ها در کنار کوه بینالود و در بلندی های آن در نزدیکی نیشابور زیسته اند بسیاری از اقلیت ها برای در امان ماندن از تاخت و تازها پیوسته به کوهها پناه می برده اند تا بتوانند راه و رسم زندگی و سنتهای خود را در امان نگه دارند و دیزباد یکی از این گونه روستا ها است به سختی میتوان آنچه از روستای دیزباد باقی مانده را به عنوان بخشی از زندگی جامعه امروز اسماعیلیه در نظر گرفت ولی باز هم نمود هایی از زندگی اسماعیلیان در دیزباد دیده می شود.
در کنار بسیاری از دانشمندان و متخصصان اهل دیزباد دو شاعر نامی اسماعیلیه از دیزباد برخاسته اند محمد فدایی خراسانی و امامقلی خاکی خراسانی که مقبره هر دو آنها در دیزباد می باشد.
گفته می شود مسلمانان در سال 113 هجری قمری وارد منطقه دیزباد شده اند و تا آن زمان مردم آن مثل سایر مناطق ایران زرتشتی بوده اند. وجود سنگ قبر هایی با سابقه بیش از هزار سال در این روستا بیانگر قدمت حضور مسلمانان در این روستا است.
کوهنوردان این بار از پیوه ژن به دیزباد بالا آمدند
گروه کوهنوردی فراز نیشابور اخیرا در یادداشتی از ورود این گروه به دیزباد بالا خبرداده است. این گزارش که توسط خیرآبادی تنظیم شده گزارشی از «گزارش برنامه جمعه مورخه 1392/3/24 پیوه ژن به دیزباد» ارائه داده است.
در این گزارش کوتاه آمده است:
جمعه مورخه 1392/3/24 صبح ساعت 5:30حرکت با تعداد25نفر به سمت پیوه ژن براه افتاده ساعت حرکت از روستای پیوه ژن 7:30 ودر ساعت 12روی یال رسیدیم که خبر ناگواری به دستمان رسید راهنمای برنامه آقای مرضیه بودند که به ما خبردادند مادر ایشان به رحمت خدا پیوستند ایشان برنامه را به سرپرست سپرده و منطقه را ترک کردند.وهمه دوستان از این خبر ناراحت شدند.
مادر ساعت 13به پایگاه خورشیدی رسیده ودوستان از کوهنوردان باآب معدنی پذیرا بودند بعد یک نفربا مشورت سرپرست از روی یال به سمت قله قوچگر رفته و بقیه به منطقه دیزباد رفته و ناهار اول دیزباد بودیم ودر ساعت 18همگی به ماشین رسیدیم.
سرپرست برنامه: خیرآبادی
راهنما: آقای مرضیه
دیزباد بالا در ویکیپدیای فارسی
در دانشنامه آزاد ویکیپدیا در باب دیزباد علیا (دیزباد بالا) و دیزباد پایین به صورت مختصر و بسیار بهتر از گذشته بحث شده است. در این تارنما در باره دیزباد نیشابور آمده:
دیزباد نام یک روستا(دیزباد بالا) و یک شهر (دیزباد پایین) و منطقه‌ای در شهرستان نیشابور در بخش زبرخان است. شغل اکثر مردم دیزباد باغداری -به شکل نوین- است.روستای دیزباد که بر روی دامنه به صورت شرقی _ غربی استقرار یافته از نوع پلکانی است؛ واقع در دامنه‌های جنوبی رشته کوههای بینالود است.
محتویات
۱ ویژگی‌ها
۱.۱ مذهبی
۱.۲ فرهنگی
۱.۳ صنعتی
۲ مشاهیر دیزباد
۳ پیوند به بیرون
ویژگی‌ها
مذهبی
یک جماعتخانه در دیزباد
اهالی این روستااز پیروان مذهب اسماعیلیه و اثنی عشری هستند.پیروان شیعه اثنی عشری در بالا ده و میان ده و پیروان مذهب اسماعیلیه در پایین ده در دو محله اصلی دیزباد زندگی میکنند. روستا دارای سه قبرستان است. در دو قبرستان پایین و بالا دفن شدگان به طور یکدست از یکی از دو مذهب رایج در روستا هستند که به نظر می‌رسد به علت بعد مسافت قبرستانها از یکدیگر جدا شده باشند. مردم دیزباد که به صورت مهاجر در شهرهای مشهد، نیشابور و تهران زندگی میکنند به هیچ وجه از موطن اصلی خویش جدا نشده و در مراسم خاصی چون فصل برداشت محصول و مراسم مذهبی "نوحصار" که در هفتــه آخـر مــرداد برگزار میشود گردهم می‌آیند .نوحصار دیزباد نام مراسم مذهبی است که در جمعه آخر مرداد هر سال توسط هر دو گروه اسماعیلیه و اثنــی عشـری در منطقه‌ای به همین نام برگزار میشود. اهالی این روستا که معتقدند اسب علی از ایـن منطقه گذر کرده‌است همه ساله در روز یاد شده با قربانی کردن گوسفند در پای چشمه و توزیع گوشت آن بر این بـاورند کــه آب چشمه زیاد میشود.
فرهنگی
تأسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲
در سال ۱۳۴۸ نام دیزباد به عنوان یکی از معدود روستاهای صددرصد باسواد ایران در یونسکو به ثبت رسید.
صنعتی
باد محلی دیزباد با توجه به شرایط مناسبی که دارا میباشد، دارای جنبه اقتصادی محسوب میشود . این باد با گسترش تفکر استفاده از انرژی‌های نو در سطح جهان و کشور بعنوان کانون تامین انرژی آینده منطقه مد نظر قرار گرفته‌است .مهمترین مزیت این باد مناسب بودن آن برای تولید انرژی برق است . همچنین در تابستان تا حدود زیادی به تعدیل و لطافت هوا در مناطق میانی و شمالی دشت نیشابور کمک می‌کند .با توجه به این شرایط نیروگاه بادی دیزباد در سال ۲۰۰۲ در این منطقه احداث شد.
مشاهیر دیزباد
امامقلی خاکی خراسانی از داعیان اسماعیلی و شاعران فارسی زبان در سده ۱۱ هجری قمری
محمد فدایی خراسانی از داعیان اسماعیلی و شاعران و نویسندگان فارسی زبان در سده۱۲ هجری قمری
دستمزد کارگر در دیزباد نیشابور غوغا کرده است
در یادداشت های پیشین بارها به مساله عدم سازماندهی کارگران دیزباد اشاره کرده ایم. این بار نیز می خواهیم به این مساله با جدیت بیشتری بپردازیم. دستمزد کارگر در دیزباد بالا = هر ساعت کار 10 هزار تومان!!!
روزی 80 هزار تومان برای کارگری که ظهر ناهارش پای کارفرماست و تنها کارش آبیاری، هرس کردن، کود دهی و مهمتر از همه چیدن میوه ها از درخت است، حقیقتا مبلغ غیر منصفانه ای است که در حال حاضر به کارگرانی که از نقاط مختلف به دیزباد می آیند پرداخت می شود.
خیلی از افراد هستند که تنها در فصل تابستان به همراه خانواده از روستاهای اطراف نیشابور به دیزباد می آیند و ضمن تفریح و تفرج در دیزباد، درآمد هنگفتی از کار در باغ کسب کرده و با آن درآمد باقی سال را به راحتی می گذرانند.
اما سوال اینجاست که این عدم سازماندهی کارگران فصلی دیزباد و عدم نظارت بر شیوه تعیین دستمزد تا کی ادامه خواهد داشت؟ تعیین دستمزدی که تنها معیارش نبود کارگر است و دیزبادی هایی که به دلیل اینکه دیگر در چشم خود نمی بینند دست به کار باغداری بزنند، اجبارا این هزینه را پرداخت می کنند.
به نظر می رسد شورای دیزباد بایستی در این خصوص برنامه هایی را در دستور کار خود قرار دهد، که دیزبادی ها با کارگران سر گردنه بگیر مواجه نشوند.
