«دیزباد وطن ماست»- تا حالا شاید اتفاق افتاده باشد که بخواهید از یک چیز دفاع کنید. این حس برای همه ما اتفاق افتاده است.
فکر می کنم جمع آوری سگ های دیزباد هم چنین حسی را بر انگیخته است. اینکه سگ های ده چرا باید جمع آوری شوند و عاقبتشان چه می شود؟
سگ چه ماهیتی دارد؟ چه جایگاهی دارد؟ آیا وجود سگ هایی که ممکن است هر بیماری داشته باشند در دیزباد مناسب است؟ وقتی یک روستا سگ زیادی دارد در حالی که گله بزرگ ندارد، معنایش چیست؟ فکر کنیم به این ها و بدانیم که دقیقا این برنامه یکی از بهترین برنامه هایی بوده است که شورای اسلامی دیزباد از بدو فعالیت هایش تا کنون اجرا کرده است.
«دیزباد وطن ماست»- سایت روستاهای شگفت انگیز گردشگری در یادداشتی در مورد دیزباد اطلاعات جامعی ارائه کرده است.
موقعیت و تاریخچه
روستای دیزباد علیا از توابع بخش زبرخان شهرستان نیشابور، با مختصات جغرافیایی 59 درجه و 17 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 6 دقیقه عرض شمالی، در 70 کیلومتری جنوب شرقی نیشابور و 90 کیلومتری مشهد قرار گرفته است. این روستا حدود یک قرن قدمت دارد.
این روستای ییلاقی در دامنه کوه استقرار یافته و از سطح دریا 1970 متر ارتفاع دارد. آب و هوای آن در زمستانها سرد و در تابستانها معتدل است.
مـردم روسـتای دیـز باد عـلیا به زبـان فـارسی با لهجه [مشابه لهجه] نیشابوری سخن میگویند. آنان مسلمان و پیرو مذهب اسماعیلیه و شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سکونت
براساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای دیزباد علیا 335 نفر جمعیت داشته است که در سال 1385، به 700 نفر افزایش یافته است. این روستا از آبادیهای موسمی و ییلاقی است.
جمعیت دائمی آن را در فصل زمستان، پیرمردان و پیرزنان تشکیل میدهند. در فصل برداشت محصول بویژه در تابستان، جمعیت روستا به بیش از 3 هزار نفر افزایش مییابد.
فعالیت اصلی مردم روستای دیزبادعلیا باغداری است، که به دلیل شرایط مساعد اقلیمی رونق خاصی دارد. گروهی از مردم در امور خدماتی، زراعت و صنایع دستی اشتغال دارند.
گیلاس، هلو، زردآلو، گردو و بادام مهمترین محصولات باغی روستاست. گندم و جو نیز به شیوه آبی و دیم در روستا کشت میشود.
دامداری سنتی و محصولات دامی به طور محدود و به منظور مصرف داخلی تولید میشود.
روستای کوهپایهای دیزباد علیا بافت مسکونی نیمه متمرکزی دارد که به صورت زنجیرهای امتداد یافته است.
با توجه به موسمی بودن جمعیت ساکن در روستا، شکل خانهها به ویژه خانههایی که اخیراً ساخته شدهاند، از سبک ساختمانسازی شهری متأثر شده و به ندرت طویله و انبار علوفه در آن احداث میشود. در واحدهای مسکونی، انبارهای متعددی جهت نگهداری و ذخیره میوه وجود دارد. مصالح به کار رفته در ساخت بناهای قدیمی از گل، سنگ، خشت و چوب است. در ساخت خانههای جدید از مصالح سیمان، گچ، آجر، تیرآهن و مانند آن نیز استفاده میشود.
جاذبه های گردشگری
استقرار روستا در شیب ملایم دامنه و در مسیر پیچ و تاب امتداد رودخانه و کوه، مناظر و جلوههای طبیعی منحصر به فردی پدید آورده است.
چشم انداز ارتفاعات، رودخانه و باغها به خصوص در فصول بهار، تابستان و پاییز بسیار تماشایی است و گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب میکند.
رودخانه پر آب و دائمی دیزباد از حاشیه باغهای روستا عبور میکند. این رودخانه از ارتفاعات اطراف سر چشمه میگیرد و حواشی آن محل گذران اوقات فراغت گردشگران به خصوص در نیمه اول سال است.
باغهای انبوه و پربار میوه در حاشیه روستای دیزباد علیا گسترده شدهاند که در فصول مختلف سال بسیار دیدنی و جالب توجهاند.
ارتفاعات اطراف روستا فاقد پوشش جنگلی انبوه است، ولی در فصل بهار از انواع گلها و گیاهان دارویی مانند شاه تره، خاکشیر، گل ختمی و پرسیاوشان پوشیده میشود. این ارتفاعات سر سبز، چشم انداز زیبایی دارند و سبب تعدیل آب و هوای روستا در تابستان میشوند.
در این روستا یک خانقاه یا جماعت خانه، متعلق به پیروان مذهب اسماعیلی وجود دارد، که سالها پیش بازسازی شده است. مسجد و حسینیه شیعیان دوازده امامی نیز اخیراً بازسازی شده است.
در فاصله چند کیلومتری روستا و در میان ارتفاعات، محلی وجود دارد که بنا به روایتی قدمگاه امام علی و بنا بر روایتی دیگر، قدمگاه یکی از پیشوایان اسماعیلیه است. مردم روستا در آخرین جمعه مرداد ماه (یا یک روز خاص در فصل تابستان) به این مکان میروند و جشن نو حصار را در آنجا برگزار میکنند. قربانی کردن گوسفند و توزیع ناهار آماده بین خویشان از ویژگیهای این جشن است. مردم روستای دیزباد علیا همانند سایر مسلمانان در اعیاد مذهبی قربان، فطر، غدیر به جشن و سرور و در ایام محرم و وفات و شهادت ائمه به عزاداری میپردازند. پیروان مذهب اسماعیلیه نیز، هرسال روز میلاد پیشوای خود را جشن میگیرند. از دیگر مراسم معمول مردم این روستا، میتوان به مراسم پیشواز سال نو، سیزده بدر، شب یلدا و چهارشنبه سوری اشاره کرد.
بهرهگیری از موسیقی محلی خراسانی همراه با نواختن سازهای محلی بویژه در مراسم عروسی مردم روستای دیزباد علیا رواج دارد.
پوشاک اغلب مردم روستای دیزباد علیا، پوشاک رایج در مناطق شهری است. استفاده از چادر معمول نیست و زنان عموماً با مانتو و شلوار، در معابر و مزارع رفت و آمد میکنند.
انواع آش و غذاهای گوشتی مانند انواع کباب و خورشت در روستا تهیه میشود. از غذاهای محلی روستای دیزباد علیا میتوان به انواع اشکنه، نان محلی و فطیر مسکه اشاره کرد.
دسترسی: روستای دیزباد علیا از طریق شهر نیشابور با جادهای آسفالت قابل دسترسی است.
«دیزباد وطن ماست»- پیرو تصمیمات جلسه مشترک شورای اسلامی با شورای مشورتی دیزباد بالا مبنی بر جمع آوری 60 هزار تومان خودیاری مردمی، سوالات مختلفی از طریق کانال های ارتباطی شورای دیزباد به دست ما رسیده و مدیر سایت شورا مهمترین آنها را با شورای دیزباد در میان گذاشته است، که تعدادی از این سوال و جواب ها، در این مصاحبه تقدیم می شود:
سوال – چرا شورای اسلامی و شورای مشورتی تصمیم به جمع آوری خودیاری از مردم گرفته اند؟
پاسخ – همانطور که پیشتر به اطلاع مردم بصیر دیزباد رسید، شورای اسلامی دیزباد برای سال 92- 93 برنامه های گوناگونی را در بخش های عمران و آبادانی، کشاورزی و محیط زیست، بهداشت و سلامتی، اجتماعی و فرهنگی، امنیتی و دیگر موارد پیش بینی کرده که برخی از آنها اجرا و یا در شرف اجرا هستند و مابقی در صورت تامین اعتبارات در سال آینده اجرا خواهد شد. به عبارت دیگر اجرای یکایک این برنامه ها نیاز به پول و اعتبار دارد و دیزبادی هایی که خواهان توسعه دیزباد هستند بخوبی می دانند که هیچ کاری بدون پول انجام نمی شود.
امروز شورای منتخب شما برای خدمت رسانی بیشتر، نیازمند کمک و همیاری تک تک شماست.
ما انتخاب شده ایم که برای شما کار کنیم اما در شرایطی قرار گرفته ایم که برای اجرای طرح های توسعه به پول نیاز داریم و امید است که همچون همیشه برای کمک به توسعه پایدار دیزباد دست ما را بگیرید.
سوال – چرا فقط 60 هزار تومان تعیین شده است؟
پاسخ – شورای اسلامی دیزباد پس از تحقیقات فراوان و انجام تحقیقات ارزیابی شرایط اقتصادی غالب دیزبادی ها مبلغ مذکور را تعیین کرده است. به عبارت دیگر، اگر متوسط سطح درآمد دیزبادی ها را روی حداقل قرار دهیم و از هر خانواده یک نفر 2 روز از 365 روز کاری اش را به روستای خودش ارائه دهد، به ازای هر روز 30 هزار تومان، مبلغ 60 هزار تومان به عنوان سهم خانوارهای دیزبادی تعیین شده است. مبلغ مذکور بنا به گفته برخی از دوستان برابر با بهای یک عدد قفل، یا 2 و نیم کیلو گردو و یا 30 عدد چی توز نمکی است.
گفتنی است ما افراد خیر و نیکو کار در داخل و خارج از کشور زیاد داریم که مبالغ قابل توجهی به شورای اسلامی و برای توسعه دیزباد اهدا کرده اند. دیزبادی هایی از کشورهای فرانسه، کانادا، آمریکا، پاکستان و... تا امروز به ما کمک های فراوانی کرده اند که این عمل خیرخواهانه شان قابل تقدیر است و ما سپاسگزار آنها هستیم.
در این مصاف برخی از غیر دیزبادی ها نیز که از تلاش های شورای منتخب آگاه شده اند، مبالغ قابل توجهی را به ما کمک کرده اند که اسامی این افراد و مبالغ دریافتی در جلسه شورای مشورتی به سمع حضار رسانده شد.
ما امیدواریم که دیزبادی ها همچون همیشه دست و دل باز دارند و کمک های بیشتر از آنچه تعیین شده ارائه دهند و مطمئن باشند که این مبالغ در نهایت شرایط بسیار خوبی را در دیزباد ایجاد خواهد کرد که نخستین منفعت گیرندگان آن دیزبادی ها هستند.
سوال – 60 هزار تومان های دریافتی در چه راهی هزینه می شود؟
پاسخ - این مبلغ و سایر مبالغ دریافتی بیت المال قلمداد می شوند. بنابر این شورای اسلامی و شورای مشورتی خود را در مقابل هر ریال آن مسئول می دانند و با دقت فراوان نهایت سعی خود را خواهند کرد که از بیت المال استفاده ای را ببرند که نهایتا تمام دیزبادی ها از آن منتفع شوند. ضمنا مقرر شده است عملکرد مالی شورا اعم از درآمدها و هزینه ها هر شش ماه یک بار در جلسه شورای مشورتی شفاف سازی و صورت عملکرد مالی ارائه شود و در جلسات سالانه شورا و شورای مشورتی نیز این کارنامه به سمع اعضاء شورای مشورتی و شورا خواهد رسید.
گفتنی است مسئول امور مالی شورا برای هر پروژه سرفصلی جداگانه ای باز کرده و میزان در آمدها و هزینه ها را در دفاتر مخصوص ثبت و ضبط می کند.
در جلسه پیشین شورا و شورای مشورتی این نکته طرح شده است که این برای اولین بار در تاریخ دیزباد اتفاق افتاده است که حساب وکتاب های عمومی دیزباد با این دقت وشفافیت تهیه ودر جمع ارائه می شود.
سوال – آیا تامین برخی از هزینه ها از اعتبارات دولتی میسر نیست؟
پاسخ – شورا تا کنون با اغلب ادارات دولتی ذیربط در مشهد ونیشابور ارتباط تنگاتنگ برقرار کرده است و پیشنهادات و برنامه های خود را با آنها در میان گذاشته است، اما با توجه به کمبود اعتبارات دولتی، بتوانیم از اعتبارات دولتی بهره مند شویم. در هر حال، شورا همچنان مجدانه پیگیر تمامی برنامه های خود می باشد.
سوال – آیا خودیاری 60 هزار تومانی را باید کسانی که در دیزباد منزل دارند بپردازند؟
خیر، همانطور که پیشتر اشاره شد، پرداخت مبالغ اهدایی صرف توسعه همه جانبه دیزباد می شود. که بخشی از آن تامین امنیت از طریق یگان انتظامی دیزباد است.
این مبلغ برای تمام خانواده های دیزبادی تعیین شده است.
گفتنی است تعیین مبلغ 60 هزار تومان فقط برای سال 93-92 (دی ماه 92 تا دیماه 93) می باشد و ان شاء الله برای سال های بعد ضوابط دقیق تری تهیه و تدوین خواهیم شد.
ادامه پرسش و پاسخ با مسئولین شورا را در دیزباد وطن ماست بخوانید.
با تشکر از امیررضا کردی برای ارسال متن مصاحبه