دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.زرشک محصولی وارداتی در دیزباد علیا
«دیزباد وطن ماست»- ازدواج های دو سه دهه اخیر با افرادی از مناطق جنوبی خراسان که مرکز زرشک و زعفران به حساب می آیند باعث شده که این دو محصول به دیزباد راه یابد.
در این نوشتار به نحوه کاشت و داشت زرشک می پردازیم و امیدواریم که این محصول، به ویژه در شرایط فعلی که دیزباد از نظر آب وضعیت مناسبی ندارد بتواند ترویج شده و به اقتصاد کشاورزی دیزباد کمک کند.
شرایط زمین زرشک
قبل از کاشت حدود 20 تا 30 تن کود دامی و 200 کیلوگرم کود فسفات آمونیوم در یک هکتار به زمین اضافه کرده و شخم عمیق زده می‌شود. در صورت نیاز یک شخم سطحی زده شود و با لولر تسطیح شود. جوی‌های کم عمق یه فاصله 4 تا 5 متر ایجاد شود و گودال‌هایی به عمق 50 سانتی‌متر به فاصله 3 تا 4 متر از یکدیگر حفر شود. اگر قبل از احداث از کود استفاده نشده باشد در هر گودال 50 گرم فسفات آمونیوم و مقداری کود دامی پوسیده اضافه شود.
زمان کاشت
اگر نهال دو ساله باشد و زمان انتقال اواخر آبان تا اوایل آذر باشد در همان سال میوه تولید می‌شود. بعد از کاشت خاک سطحی که آفتاب خورده است را داخل گودال می‌ریزند، در سال اول از کود استفاده نمی‌شود و نباید غرقاب شود و در صورت سله بستن ترک‌ها با خاک پر شود.
آبیاری درخت زرشک
در خاک‌های سبک آﺑﻴﺎری در ﺳﺎل اول ﻛﺎﺷﺖ ﻧﻬﺎل ﺑﺎ ﺣﺠﻢ آب ﻛﻢ در ﻫﺮ ﻧﻮﺑﺖ وﻟﻲ ﺑﻪ دﻓﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ یا ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ ﻣﺜﻼ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻔﺘﮕﻲ و در ﺧﺎﻛﻬﺎی ﺳﺒﻚ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺪت ﮔﺮﻣﺎ ﺣﺘﻲ ﻫﺮ ﭘﻨﺞ روز ﻳﻚ ﺑﺎر اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. معمولا در سالهای ابتدایی کاشت هر 7 تا 8 روز و در سالهای بعدی هر 12 تا 15 روز آبیاری نیاز دارد. به آبیاری با آب شور مقاوم است ولی باعث کاهش محصول می‌شود.
روش تکثیر زرشک
ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎﺟﻮش روش ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﻳﻦ روش است. معمولا از پاجوش‌های 2 تا 3 ساله با مقدار ریشه فراوان به طول 60 تا 70 سانتی‌متر استفاده می‌شود. معمولا درخت زرشک سه نوع پاجوش دارد:
ﭘﺎﺟﻮش ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻛﻤﺘﺮ از ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ و زرد رﻧﮓ مایل به ﻗﺮﻣﺰ
2. ﭘﺎﺟﻮش دو ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺣﺪود ﻳﻚ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه ای ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ قرمز
3. ﭘﺎﺟﻮش ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﻬﻮهای رﻧﮓ با شیارهای ﺧﺎﻛﺴﺘﺮی ﺑﻪ رﻧﮓ ﻧﻘﺮهای اﺳﺖ.
مراحل داشت زرشک
در ابتدای بهار شروع به رشد می‌کند و در آبان ماه آماده برداشت است. زرﺷﻚ ﺑﻲ داﻧﻪ رﺷﺪ روﻳﺸﻲ ﺧﻮد را از اواﻳﻞ ﻓﺮوردﻳﻦ ﻣﺎه ﺑﺎ ﺑﺎز ﺷﺪن ﺟﻮاﻧﻪ ﻫﺎی ﺑﺮگ روی ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﺟﻮان شروع می‌کند. درﺧﺘﭽﻪ زرشک هر سال بخصوص در سال کم ﻣﺤﺼﻮل، ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎی ﻛﻨﺪ ﺟﻮان ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲکند. رشد ساقه‌های ﺗﺎزه از ﻓﺮوردﻳﻦ ﻣﺎه ﺷﺮوع و ﺗﺎ اواﺧﺮ ﺧﺮداد ﻳﺎ اواﻳﻞ ﺗﻴﺮﻣﺎه اداﻣﻪ دارد و با شدید شدن گرما رشد متوقف می‌شود.
ﻣﻴﻮه زرﺷﻚ از اواﺧﺮ ﻣﺮداد و اواﻳﻞ ﺷﻬﺮﻳﻮر ﻣﺎه ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﻣﻲﻛﻨﺪ و از رﻧﮓ ﺳﺒﺰ، اﺑﺘﺪا ﺑﻪ زرد ﻛﺮمی در آﻣﺪه و ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ از ﻧﻮک ﻣﻴﻮه ﺻﻮرﺗﻲ رﻧﮓ ﻣﻲﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﺗﺎ اواﺳﻂ ﺷﻬﺮﻳﻮر ﻣﺎه ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﮔﺮاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ.
بنابراین دیزبادی های عزیز می توانند از آبانماه سال آینده این محصول را در سبد کاشت خود قرار دهند.
