دیزباد وطن ماست

دیزباد وطن ماست

سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست

دیزباد وطن ماست

سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.

وجه تسیمه نام دیزباد

«دیزباد وطن ماست»- یکی از مسائل مهم در ادبیات دیزباد وجه تسمیه نام دیزباد است. گمانه زنی های زیادی در این باب انجام شده و عالیجاه ابراهیم فقید نیز در مورد این مساله بسیار کار کردند. اما در این نوشتار می خواهیم به شکل دیگری در کوتاه بیان به وجه تسمیه دیزباد بپردازم.

با توجه به شواهدی از جمله انبار سلاح فلزی (سلاح به صورت نیمه ساخته مانند شمشیر, قمه...) کشف شده در مقابل قلعه پیشتختگاه و خرده سفالهای شکسته موجود در اطراف قلعه که قدمت آن به قبل از اسلام برمی گردد.

همچنین وجود  گورستانهایی که مردگان را به سبک زردشتیان دفن کرده اند می توان به این نتیجه رسید که تاریخ دیزباد به عصر ساسانی برمی گردد , 

دژ در زبان پهلوی به معنی قلعه و پاد به معنی جایگاه نظامیان یا همان پادگان میباشد, معادل کلمه پادگان در گذشته کلمه دژپاد میباشد و  در عصر ساسانی دژپادهای زیادی وظیفه رصد و نگهبانی گذرگاهها را داشتند دزباد معرب کلمه دژپاد می باشد که بعد اسلام بر آن نهاده شد و به مرور تبدیل به دیزباد شد.

نام دیزباد برگرفته از کهنترین قلعه مشرف به ده یا همان پیشتختگاه می باشد.


محبوب ترین نام دیزباد مشخص شد

«دیزباد وطن ماست»- تمدن دیزباد در پس از اسلام و پیش از اسلام و توجه نویسندگان به این منطقه به دلیل امنیت و حصین بودنش، سبب شده که اسامی مختلفی به آن در مقاطع مختلف تاریخ اطلاق شود.

این اسامی را در دیزباد وطن ماست معرفی کرده و در نظر سنجی آنها را بررسی کردیم تا بدانیم کدام یک از این اسامی با ذائقه امروزی دیزبادی ها سازگار تر است.

نتایج این نظر سنجی می تواند برای طرح هایی از قبیل نام گذاری بوستان منصور و کوچه باغ های دیزباد مورد استفاده قرار گیرد.


این اسامی عبارتند از: 

1. اسپیدوز: قدیمی ترین نام دیزباد که به تاریخ این منطق در دوره اقامت زرتشی ها در دیزباد مربوط می شود.

2. قصر الریح: اسمی قدیمی که با ورود اعراب بر دیزباد گذاشته شد.

3. چهل اشکوب: به معنای چهل طبقه است که به معماری دیزباد بر می گردد.

4. دیزباد: نام منطقه ای که دیزباد علیا در آن واقع شده است.

5. دیزباد علیا

6. دیزباد بالا: ورودی این روستا با تابلو دیزباد بالا مشخص شده است.

7. دژباد: برخی اسناد تاریخ از آن به دژباد یاد کرده اند.

8. دزباد: در مقدمه کتاب دیوان اشعار خاکی که توسط انتشارات کیهان منتشر شده، خاکی را اهل دزباد معرفی می کند.

9. دوزبا: به لفظ محلی دیزباد را دوزبا می گویند.

10. دیزباد نیشابور: دیزبادعلیا در خط راس روستاهای نیشابور و مشهد است. روستاهای دیزباد سفلی یا دیزباد پایین و قاسم آباد مرتبط با منطقه احمد آباد مشهد هستند.