دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.معرفی نماینده جدید رفع مشکلات روشنایی معابر دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- روابط عمومی شورای اسلامی دیزباد طی پیامی اسماعیل میرشاهی (علی محمد) را به عنوان نماینده شورا برای رفع مشکلات روشنایی معابر دیزباد معرفی کرد.
گفتنی است پیش از وی عابدین میرشاهی این مسئولیت را بر عهده داشته که با این اطلاعیه وی مسئولیت را به نماینده جدید تفویض می کند.
مصاحبه با مهندس محمود کردی؛ از دیزآباد تا دیزباد (بخش نهم)
«دیزباد وطن ماست»- در بخش نهم ادامه مباحث مربوط به دیزباد را از نگاه مهندس محمود کردی با هم مرور می کنیم.
54. در راستای فعالیت های حفظ محیط زیست، چه ارگان ها و بخش های داخلی و بین المللی در دیزباد کار کرده اند؟ چه ظرفیت هایی وجود دارد و آیا اقداماتی بوده اند که انجام شده باشند اما ثمره آن هنوز بیرون نیامده باشد؟
در بخش حفظ محیط زیست از اغلب ادارات و سازمان های مردم نهاد استفاده کردیم نظیر سازمان حفاظت محیط زیست کشور، سازمان منابع طبیعی کشور، استانداری، فرمانداری، سازمان جهاد کشاورزی و همچنین دفتر کمک های محیط زیستی سازمان ملل با ما همکاری کرده اند.
55. در مورد پرونده های قضایی در دیزباد، شرایط چگونه است. متاسفانه ضعف ساختارها و عدم شفافیت قوانین در مورد باغات و بحث دیوار کشی ها پرونده های زیادی در مراکز قضایی برای دیزبادی ها ایجاد کرده بود، آیا این شرایط تغییری کرده است؟ نقش شورای اسلامی دیزباد در این خصوص چه بوده است؟
متاسفانه یکی از مسائلی که بیشترین انرژی و وقت ما را گرفته است همین موضوع بوده است ، ما تا جائیکه امکان داشته مسائل را حل و فصل کردیم. البته ای این مشکلی است که گریبانگیر مملکت شده است و فقط مربوط به دیزباد نیست.
56. بحث خرید و فروش زمین های دیزباد و عدم واگذاری زمین و ملک به غیر دیزبادی ها چگونه است؟ اکنون آیا متولی خاصی برای این موضوع وجود دارد؟ چه پیشرفت هایی در این خصوص انجام شده است؟
در دیزباد وقتی خرید و فروش املاک صورت می گیرد پس از امضای خریدار و فروشنده و سه شاهد شورا تایید می کند و اگر خریدار غیر دیزبادی باشد. شورا تایید نمی کند، البته فروش به غیر دیزبادی خیلی کم می باشد.
57. صنایع دستی در دیزباد یکی از بخش های مغفول بوده است. آیا ما در این عرصه اقدامی کرده ایم؟ و آیا اساسا ظرفیتی در این حوزه وجود دارد؟
صنایع دستی در دیزباد قدیم بسیار رونق داشته است ولی فعلا در این بخش شغلی وجود ندارد.
58. استفاده از انرژی های پاک خورشیدی و بادی یکی دیگر از مباحثی است که با توجه به توجه دیزبادی ها به محیط زیست مطرح است. آیا این حوزه ها مورد توجه قرار گرفته اند؟ ظرفیتی در این حوزه ها وجود دارد که بتوانیم در دوره بعد استفاده کنیم؟
تا کنون در مورد انرژی پاک کاری نشده است و ما برنامه خاصی نداریم.
59. آتش سوزی ها در دیزباد در سالهای اخیر بسیار بیشتر شده و برخی عنوان می کنند که اگر گله ها در کوه ها بچرند این مشکل پیش نمی آید. آیا اساس این نظر صحیح است و اینکه چه اقداماتی برای جلوگیری از آتش سوزی های بزرگ در دیزباد می توان انجام داد؟
برق محاسن بی شمار دارد، در عین حال، اگر اگر کسی دست به سیم برق لخت بزند می میرد، قضیه حفظ و ارتقاء منابع طبیعی نیز همین است، بیشمار محاسن و در عین حال سهل انگاری موجب آتش سوزی می شود.
60. در این دور فعالیت های شورا، چه اقداماتی در خصوص توسعه راه ها صورت گرفت؟ آیا در حال حاضر راه های دیزباد وضعیت مطلوبی دارد؟ در کدام قسمت های دیزباد راه ها می تواند توسعه پیدا کند؟ و چرا توسعه پیدا نمی کند؟
توسط این شورا ۵/۵ کیلومتر جاده گاز کشیده شد که ضمن انتقال گاز جاده بسیار خوبی است که از سیل رودخانه در امان است و در سیل نوروز ۹۸ که جاده اصلی قطع شده بود، حدود دو ماه رفت و آمد دیزبادی ها از این جاده صورت می گرفت، همچنین در طول خدمت این شورا بیش از یک کیلومتر جاده ساحلی آروین زیر سازی و اسفالت شد البته جاده بین باغات نیز چند مورد احداث شد.
61. قلعه حسن و قلعه منصور دیزباد، دو سایت تاریخی و هویتی برای دیزباد هستند. آیا برنامه ای برای مرمت و بازسازی این دو سایت وجود دارد؟
در مورد قلعه حسن برنامه ای نداشته ایم، اما در مورد قلعه منصور با جمعی از دیزبادی های خارج از کشور صحبت کردیم که هزینه های آن را تامین کنند و ما آنرا باز سازی کنیم، انشاالله شوراهای جدید موفق به اجرای این کار شوند.
62. دیزباد از نظر روشنایی معابر تا حدودی در این دوره وضعیت قابل قبول تری پیدا کرد. البته برخی می گویند همه دیزباد روشن نشده و هنوز کوچه هایی تاریک اند. آیا در این خصوص توضیحی وجود دارد؟
ما در ۸ نقطه دیزباد چراغ پارکی و نور افکن نصب کردیم و کوچه های تاریک نیز روشن شده اند و هیچ نقطه تاریکی نداریم. اگر نقطه تاریکی دیده می شود بر اثر سوختگی لامپ بوده که موقتی است.
63. برخی مکان های تاریخی مثل راه حج در دیزباد در معرض تخریب هستند. آیا این موارد متولی های شخصی دارد یا در حوزه فعالیت دهیاری قرار می گیرد و آیا در این مدت در خصوص بهسازی و مقاوم سازی آن اقدامی شده است؟
من راه حج را نشنیدم.
روستای دیزباد؛ با سواد ترین روستای ایران با اولین شبکه برق خصوصی کشور
زهرا صالح نژاد، در روز سه شنبه, ۴ آبان ۹۵ ساعت ۱۰:۰۰ مطلبی را در سایت کجارو در باب دیزباد منتشر کرده است که جزء بهترین مطالب در خصوص دیزباد قلمداد می شود که به دلیل خلاصه بودن برای کسانی که دیزباد را می شناسند، می تواند لذت بخش باشد و برای کسانی در مورد دیزباد آشنایی کافی ندارند، نیاز به توضیحات مضاعفی خواهد داشت.
وی می نویسد: روستای دیزباد در شهر نیشابور بعد از ماسوله گیلان زیباترین روستای پلکانی ایران است. این روستا باسوادترین روستای ایران نیز است. با کجارو همراه باشید.
دیزباد در ناحیه شمال کیلومتر ۸۰ جاده مشهد نیشابور و روی سلسله جبال بینالود و در میان رودخانه‌ها و چشمه‌های جوشان و باغ‌های سرسبز قرار دارد. روستایی پر از توربین‌های بادی که وقتی به چند کیلومتری آن می‌رسید تغییر ناگهانی دما را به خوبی حس می‌کنید و خنکای ناشی از آب‌وهوای مطبوع آن، حال و هوای روح و جسمتان را عوض می‌کند. تاریخ استنادی این روستا به سال ۹۵ هجری شمسی برمی‌گردد. نام آن در قرن سوم قصر الریح و سپس چهل اشکوب بوده است. قدمت دیزباد و سوابق فرهنگی آن موجب دگرگونی هویت مردم شده است. تاسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲ از جمله گران‌بهاترین منابع دگرگونی فرهنگی این دیار بوده است.
بعد از ماسوله، دیزباد معروف‌ترین روستای پلکانی در ایران است، با این تفاوت که پوشش جنگلی روستای دیزباد مثل ماسوله انبوه و سرسبز نیست.
ویژگی‌های روستای دیزباد
اکثریت مردم دیزباد در شهرستان مشهد و نیشابور ساکن بوده و اغلب آن‌ها در فصل بهار و تابستان برای انجام امور مربوط به باغداری در دیزباد به سر می‌برند. باغداری به روش‌های نوین شغل دوم اکثریت مردم دیزباد بالا است، لیکن از منظر علاقه به زادگاه و موطن اکثریت مردم به این کار به‌عنوان شغل نمی‌نگرند و آن را بهانه‌ای برای رفتن به دیزباد تلقی می‌نمایند.
روستای دیزباد روستایی است که مردم آن صد درصد باسواد هستند اولین مدرسه روستای دیزباد در سال ۱۳۱۲ تاسیس شد و ناصرخسرو نام داشت. این روستا توانسته است نخبگانی را به جامعه تحویل دهد که موجب مباهات همه روستاییان است این روستا در سال ۱۳۴۸ به‌عنوان یکی از معدود روستاهایی صد درصد باسواد جهان در یونسکو به ثبت رسید.
مردم دیزباد با گویش خاصی سخن می‌گویند که تا حدودی شبیه گویش مردم نیشابور است.
روستای گردشگری دیزباد
روستای آسیاب‌های آبی در قرن سوم هجری، دیزباد را به عنوان قصرالریح می‌شناختند. بعد از آن هم این روستا به چهل اشکوب و کمی بعدتر هم به دیزباد تغییر نام داد؛ اما مهم‌ترین عنوانی که این روستا در تاریخ چندین ساله خود یدک می‌کشد روستای آسیاب‌های آبی است که در زمان حمله مغول‌ها به این نام شهرت یافت. در زمان حمله مغول‌ها به نیشابور، دیزباد یکی از روستاهایی بود که از این بلای خانمان‌سوز در امان ماند. به همین علت در مدت زمان کمی، به مرکز آسیاب گندم‌های منطقه تبدیل شد و مردم از شهرها و روستاهای مختلف به اینجا می‌آمدند تا گندمشان را آسیاب کنند. جالب است بدانید هنوز هم بیشتر دیزبادی‌ها شغل آبا و اجدادی‌شان یعنی باغداری را ادامه می‌دهند و نگاه باغداران روستا به منابع تولید، نگاهی کاملا علمی است. «برای استفاده بهینه از آب، تمامی استخرها و کانال‌های خاکی پوشش داده شده است. حتی کشاورزان روستا هم با تراس‌بندی‌های فراوان، اراضی حاصلخیز ایجاد کرده‌اند تا تعادل دام و مرتع کاملا رعایت شود.» این کارها در کنار توجه ویژه به سلامت و کیفیت محصول باعث شده تا این منطقه به‌عنوان یکی از صادرکنندگان عمده گیلاس و آلو به بازارهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس تبدیل شود. «تنوع و کیفیت گیاهان دارویی یکی دیگر از سرمایه‌های طبیعی روستاست و برای بعضی از خانواده‌ها منبع درآمد محسوب می‌شود.»
روستای دیزباد
مراسم چیله بجست (گویش محلی)
این مراسم یکی از زیباترین مراسم اهالی دیزباد است. این رسم در دیزباد و برخی از روستاهای نیشابور در شب آخر بهمن ماه به پاسداشت نعمت‌های الهی برگزار می‌گردد و شباهت بسیاری به مراسم چهارشنبه سوری باستانی ایرانیان دارد. مراسمی که در سالهای گذشته به دست فراموشی سپرده شده بود اما در سال ۹۳ با همت شورا و اهالی هر چند با حضور اندک افراد ولی به گرمی برگزار شد.
مراسم نوحصار
این مراسم نیز از معروف‌ترین مراسم اهالی دیزباد است.
اکثریت اهالی دیزباد اعم از ساکنین روستا و شهرها و نیز دیزبادی های مقیم خارج از کشور سعی می‌کنند در این مراسم شرکت نمایند. در گویش محلی نو به دره یو شکلی می‌گویند که قسمت اول مراسم در آن برگزار می‌گردد، حصار نیز قلعه‌ای در دورترین اراضی روستاست که شاهد برگزاری قسمت دوم مراسم است. در مورد این مراسم دو روایت ذکر شده : اول اینکه توسط شخصی عارف به نام امامقلی معروف به خاکی خراسانی که از مشاهیر دیزباد است نقل شده و روایتی است از سیر سلوک این عارف. روایت دوم که بی‌شباهت به روایت اول نیست بیان می‌کند که این سنت از کتاب منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقه الحقیقه سنایی و چند اثر عرفانی دیگر نشات گرفته و مضمونی از شرح سلوک و معراج عرفا است. هرچند این مراسم تا حدود زیادی با این دو روایت همخوانی دارد ولی هر دوی آن‌ها سینه‌به‌سینه نقل گشته و در مورد صحت آن‌ها نمی‌توان نظری قاطع داد. در این مراسم که از سحرگاه شروع می‌شود برگزارکنندگان به صورت گروهی (هر گروه معمولا از فرزندان و عروس و دامادها و نوه‌های هر بزرگ خاندان تشکیل می‌شود البته قابل ذکر است به دلیل کثرت ازدواج فامیلی و یا داخل روستایی که به شدت بین اهالی در دیزباد رایج است این گروه‌بندی را نمی‌توان به‌طور کاملا قطعی تصور کرد) تا ظهر در قسمت اول اطراق کرده و پس از آن با عبور از دو وادی در قسمت اول و پنج وادی در قسمت دوم و در مجموع هفت وادی عشق به فنا فی الله می‌رسند.
صنعتی
باد محلی منطقه دیزباد با توجه به شرایط مناسبی که دارا است، دارای جنبه اقتصادی محسوب می‌شود. این باد با گسترش تفکر استفاده از انرژی‌های نو در سطح جهان و کشور به‌عنوان کانون تامین انرژی آینده منطقه مد نظر قرار گرفته است. مهم‌ترین مزیت این باد مناسب بودن آن برای تولید انرژی برق است. همچنین در تابستان تا حدود زیادی به تعدیل و لطافت هوا در مناطق میانی و شمالی دشت نیشابور کمک می‌کند. با توجه به این شرایط نیروگاه بادی دیزباد در سال ۲۰۰۲ در این منطقه احداث شد.
محصولات روستای دیزباد
این روستا دارای خاک بسیار حاصلخیز و آبی بسیار گوارا و غنی از املاح مفید و بسیار خنک بوده که این موارد در کنار باغداری بسیار علمی و اصولی که زاییده سواد همه اهالی روستا است باعث بازده کمی و کیفی باغ‌ها شده و محصولات کاملا ارگانیک درجه یک را به وجود می‌آورد، به طوری که بعضی محصولات آن در جهان در زمره بهترین‌ها در شاخه محصولات باغی ارگانیک است. ظرفیت ممتاز روستا از یک طرف و توجه ویژه به سلامت و کیفیت محصول از طرف دیگر این منطقه را در رده صادرکنندگان عمده گیلاس و آلو به بازارهای اروپایی و حاشیه خلیج تبدیل کرده و تنوع و کیفیت گیاهان دارویی نیز از دیگر سرمایه‌های طبیعی این روستاست. محصولات کشاورزی دیزباد شامل گیلاس، آلو، سیب، آلبالو، گردو، بادام، زردآلو، هلو، گلابی، توت و ... بوده که بیشترین محصولات آن گیلاس، آلو، سیب، گردو و آلبالو است
مشاهیر روستای دیزباد
امامقلی خاکی خراسانی از شاعران فارسی زبان در سده ۱۱ هجری قمری
محمد فدایی خراسانی از شاعران و نویسندگان فارسی زبان در سده ۱۲ هجری قمری.
اولین شبکه برق خصوصی کشور
اوایل وسیله روشنی‌بخش روستای دیزباد، مولدی بود که با زغال سنگ کار می‌کرد. با این حال با غروب خورشید و تاریک شدن هوا، تنها وسیله روشنی‌بخش مردم سوسوی ستارگان بود. این بود که مردم روستا به فکر افتادند تا همانند مردم شهرهای تهران، تبریز و مشهد فکری به حال رفت‌وآمد در شب بکنند. کاری که محصلان و دانش‌آموزان دیزبادی به خوبی از پس آن برآمدند و اولین شبکه برق خصوصی روستا را به کار انداختند. «دانش آموزان و معلمان دیزبادی سرمایه‌ی عظیمی برای مردم روستا بودند. آن‌ها با همکاری یکدیگر و مردم و با استفاده از چراغ‌های سفالی، فلزی و شیشه‌ای منازل، کوچه‌ها و حتی معابر روستا را مجهز به برق و روشنایی کردند تا مردم برای رفت‌وآمد در تاریکی هوا مشکلی نداشته باشند.» کسانی بودند که هر شب نردبان به دوش، همراه با ظرف‌های نفتی و روغن گیاهی و حیوانی در دست، چراغ‌های دیوارکوب و فانوس‌های آویزان روی تیرهای چوبی را روشن می‌کردند. البته بیشتر این چراغ‌ها به خاطر اینکه مخزنشان کوچک بود و همچنین به خاطر سوخت کم تا ساعاتی بعد از بامداد روشن می‌ماندند. با این حال بیشتر مردم سعی می‌کردند تا با تاریک شدن هوا خودشان را به خانه برسانند و به تاریکی شب نخورند. برای همین روشن نبودن روستا در آن ساعات مشکل چندانی به حساب نمی‌آمد.
گزارش تصویری از روشنایی معابر دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- تلاش های شورای اسلامی برای روشنایی معابر دیزباد در آستانه نوروز 96 شروع شد.
به گزارش دیزباد وطن ماست، این اقدام شرایط مناسبی را برای امنیت و گردش مردم در اوقات تاریکی هوا فراهم می کند. به گزارش تصویری که توسط روابط عمومی شورای اسلامی تهیه شده است توجه فرمایید.
روشن نمودن 60 نقطه خاموش دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- در ابتدای شروع به کار شورا، بیش از 60 نقطه دیزباد خاموش بود و این نقیصه خود جزء عوامل ناامنی دیزباد بود.
به گزارش دیزباد وطن ماست، شورا از طریق جمع‌آوری کمک‌های مردمی لامپ‌های کم‌مصرف خریداری و تمامی نقاط را روشن کرد.
همچنین شورای اسلامی با کمک همیاران خود ضمن نظارت و نگهداری از این امکانات سعی کرده است که هیچ نقطه خاموشی تاکنون وجود نداشته باشد. (23/9/92)
