دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.دیزباد در سایت مشهد رو معرفی شد
«دیزباد وطن ماست»- سایت مشهد رو یکی از سایت های معرفی جاذبه های توریستی مشهد است که در متنی مفصل به دیزباد وطن ما پرداخته است.
در این سایت که نویسنده مطلبش یاسر حمزه لوی است برق دیزباد را عنصر اول و مهم توسعه روستایی معرفی کرده است. تیتر اول معرفی دیزباد: روستای دیزباد ؛ اولین روستای کشور که شبکه برق خصوصی داشت.
کلمه کلیدی این سایت برای معرفی دیزباد: روستای دیزباد و جاذبه های گردشگری مشهد است.
روستای دیزباد که امروزه دیگر یکی از جاذبه های گردشگری شهر مشهد محسوب می شود در کیلومتر ۸۰ جاده مشهد به نیشابور واقع شده است. این روستای دقیقا روی سلسله جبال بینالود بنا شده و به همین دلیل آب و هوای آن بسیار خنک است. ویژگی های منحصر به فرد این روستا ما را ترغیب کرد تا مطلبی را برای معرفی روستای دیزباد در مجله مشهد رو منتشر کنیم.
مهمترین ویژگی های روستای دیزباد
روستای دیزباد بعد از ماسوله، معروف ترین روستای پلکانی ایران است. قدمت این روستا به سال 95 هجری شمسی باز می گردد. بنابراین تقریبا یک روستای قدیمی محسوب می شود. در قرن سوم هجری شمسی نام این روستا قصر الریح بود و سپس به چهل اشکوب تغییر کرد. یکی از مهمترین ویژگی های روستای دیزباد، تاسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲هجری شمسی است. شاید به همین دلیل است که 100 درصد اهالی روستا با سواد هستند. روستای دیزباد در سال ۱۳۴۸ به عنوان یکی از معدود روستاهای جهان که اهالی آن صد درصد با سواد هستند در یونسکو به ثبت رسید.
امام قلی خاکی خراسانی از شاعران فارسی زبان قرن ۱۱ هجری قمری و محمد فدایی خراسانی از شاعران و نویسندگان فارسی زبان قرن ۱۲ هجری قمری از جمله مشاهیر این روستا قلمداد می شوند.
این روستا در قرون مختلف، نام های متفاوتی داشت. اما نامی که پس از حمله مغول ها به ایران، روی این روستا گذاشته شد و چندین سال نیز دوام داشت، روستای آسیاب های آبی بود. جالب است بدانید که روستای دیزباد یکی از معدود روستای های اطراف نیشابور است که از حمله مغول ها در امان ماند و به همین دلیل هم سال ها مرکز آسیاب گندم در منطقه بود.
سنن مردم این روستا
مراسم چیله بجست
این مراسم، یکی از زیبا ترین مراسمی است که در روستاهای اطراف نیشابور برگزار می شود. مراسم چیله بجست، در آخرین شب بهمن ماه و به پاس نعمت های الهی در روستای دیزباد و چند روستای اطراف برگزار می شود. جالب است بدانید که نحوه برگزاری این مراسم تقریبا شبیه چهار شنبه سوری باستانی است.
مراسم نوحصار
در گویش محلی نو به دره یو شکلی گفته می شود که بخش اول مراسم نوحصار در آن برگزار می‌گردد. حصار نیز قلعه ای است که در دورترین اراضی روستا واقع شده و پذیرای بخش دوم مراسم نوحصار است. روایت اولی که در مورد این داستان وجود دارد به سیر سلوک امام قلی معروف به خاکی خراسانی اشاره دارد. روایت دوم نشان می دهد که این سنت از کتاب منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقه الحقیقه سنایی و آثار عرفای دیگر نشات گرفته و اشاره به شرح سلوک و معراج عرفا دارد.
مراسم نوحصار از سحر شروع می شود و در آن برگزار کنندگان که معمولا فرزندان، عروس ها، دامادها و نوه های خاندان های بزرگ روستا هستند، تا ظهر در دره نو اطراق کرده و سپس با عبور از دو وادی در قسمت اول و پنج وادی در قسمت دوم، به فنا فی الله می‌رسند.
وضعیت صنعتی روستای دیزباد
شرایط آب و هوایی و اقلیمی روستای دیزباد آن را به یکی از قطب های صنعتی منطقه تبدیل کرده است. یکی از کاربردهای بادی که در این منطقه جریان دارد، استفاده از آن برای تامین انرژی و تولید برق است. با توجه به این ویژگی، نیروگاه بادی دیزباد در سال ۲۰۰۲ در این منطقه احداث شد.
محصولات روستای دیزباد
بیشتر مردم روستا به شغل اجدادی خود یعنی کشاورزی مشغولند. اما دیگر از روش های قدیمی کشاورزی در این روستا خبری نیست. اکثر ساکنین، از روش های مدرن و امروزی برای کشاورزی استفاده می کنند. به همین دلیل هم محصول باغات این روستا یکی از محصولات با کیفیت محسوب می شود. این منطقه یکی از صادرکنندگان عمده گیلاس و آلو به بازارهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس می باشد.
البته علاوه بر پایبندی مردم منطقه به شغل اجدادی، آب و هوا و شرایط اقلیمی روستای دیزباد نیز در رشد کشاورزی این روستا نقش ویژه ای داشته است. طبیعی است که با وجود خاک بسیار حاصلخیز و آب بسیار خنک و گوارا، کشاورزی در این منطقه رونق پیدا کند. محصولات این روستا کاملا ارگانیک بوده و به همین دلیل نیز بخش مهمی از صادرات میوه از ایران به اروپا، متعلق به محصولات روستای دیزباد می باشد.
گیلاس، آلو، سیب، آلبالو، گردو، بادام، زردآلو، هلو، گلابی، توت و چندین میوه دیگر از محصولات تولیدی روستا بوده اما بیشتر باغات منطقه دارای درختان گیلاس، آلو، سیب، گردو و آلبالو هستند.
دیگر خصوصیات بارز روستای دیزباد
جالب است بدانید که این روستای پلکانی، نه تنها اولین روستای باسواد کشور بود، بلکه اولین شبکه برق خصوصی نیز درست در همین روستا تاسیس شد. اولین وسیله روشنایی روستای دیزباد، مولدی بود که با زغال سنگ کار می کرد. اما متاسفانه به هر دلیلی، این مولد شب ها خاموش می شد. همین موضوع باعث شد که اهالی چاره ای بیندیشند که بتواند حداقل کوچه های روستا را در تاریک شب روشن نگه دارد.
اهالی برای تحقق این هدفشان در تمام کوچه ها و مسیرهای اصلی روستا چراغ های نفتی نصب کردند. به این ترتیب معابر روستا در طول شب و حتی در اوایل صبح نیز روشن بود. افرادی نیز موظف شدند که اوایل غروب با ظرف های نفتی و روغن های گیاهی و حیوانی که در دست داشتند، دیوارکوب ها و فانوس های آویزان روی تیرهای چوبی روستا را روشن کنند. به این ترتیب بود که با همت اهالی روستای دیزباد، اولین شبکه خصوصی روشنایی در این منطقه راه اندازی شد.
