دیزباد وطن ماست

دیزباد وطن ماست

سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست

دیزباد وطن ماست

سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.

دیزباد در سایت مشهد رو معرفی شد

«دیزباد وطن ماست»- سایت مشهد رو یکی از سایت های معرفی جاذبه های توریستی مشهد است که در متنی مفصل به دیزباد وطن ما پرداخته است.

در این سایت که نویسنده مطلبش یاسر حمزه لوی است برق دیزباد را عنصر اول و مهم توسعه روستایی معرفی کرده است. تیتر اول معرفی دیزباد: روستای دیزباد ؛ اولین روستای کشور که شبکه برق خصوصی داشت.

کلمه کلیدی این سایت برای معرفی دیزباد: روستای دیزباد و جاذبه های گردشگری مشهد است. 

روستای دیزباد که امروزه دیگر یکی از جاذبه های گردشگری شهر مشهد محسوب می شود در کیلومتر ۸۰ جاده مشهد به نیشابور واقع شده است. این روستای دقیقا روی سلسله جبال بینالود بنا شده و به همین دلیل آب و هوای آن بسیار خنک است. ویژگی های منحصر به فرد این روستا ما را ترغیب کرد تا مطلبی را برای معرفی روستای دیزباد در مجله مشهد رو منتشر کنیم.



مهمترین ویژگی های روستای دیزباد

روستای دیزباد بعد از ماسوله، معروف ترین روستای پلکانی ایران است. قدمت این روستا به سال 95 هجری شمسی باز می گردد. بنابراین تقریبا یک روستای قدیمی محسوب می شود. در قرن سوم هجری شمسی نام این روستا قصر الریح بود و سپس به چهل اشکوب تغییر کرد. یکی از مهمترین ویژگی های روستای دیزباد، تاسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲هجری شمسی است. شاید به همین دلیل است که 100 درصد اهالی روستا با سواد هستند. روستای دیزباد در سال ۱۳۴۸ به عنوان یکی از معدود روستاهای جهان که اهالی آن صد درصد با سواد هستند در یونسکو به ثبت رسید.

امام قلی خاکی خراسانی از شاعران فارسی‌ زبان قرن ۱۱ هجری قمری و محمد فدایی خراسانی از شاعران و نویسندگان فارسی‌ زبان قرن ۱۲ هجری قمری از جمله مشاهیر این روستا قلمداد می شوند.

این روستا در قرون مختلف، نام های متفاوتی داشت. اما نامی که پس از حمله مغول ها به ایران، روی این روستا گذاشته شد و چندین سال نیز دوام داشت، روستای آسیاب های آبی بود. جالب است بدانید که روستای دیزباد یکی از معدود روستای های اطراف نیشابور است که از حمله مغول ها در امان ماند و به همین دلیل هم سال ها مرکز آسیاب گندم در منطقه بود.


سنن مردم این روستا

مراسم چیله بجست

این مراسم، یکی از زیبا ترین مراسمی است که در روستاهای اطراف نیشابور برگزار می شود. مراسم چیله بجست، در آخرین شب بهمن ماه و به پاس نعمت های الهی در روستای دیزباد و چند روستای اطراف برگزار می شود. جالب است بدانید که نحوه برگزاری این مراسم تقریبا شبیه چهار شنبه سوری باستانی است.


مراسم نوحصار

در گویش محلی نو به دره یو شکلی گفته می شود که بخش اول مراسم نوحصار در آن برگزار می‌گردد. حصار نیز قلعه‌ ای است که در دورترین اراضی روستا واقع شده و پذیرای بخش دوم مراسم نوحصار است. روایت اولی که در مورد این داستان وجود دارد به سیر سلوک امام قلی معروف به خاکی خراسانی اشاره دارد. روایت دوم نشان می دهد که این سنت از کتاب منطق الطیر عطار نیشابوری و حدیقه الحقیقه سنایی و آثار عرفای دیگر نشات گرفته و اشاره به شرح سلوک و معراج عرفا دارد.


مراسم نوحصار از سحر شروع می شود و در آن برگزار کنندگان که معمولا فرزندان، عروس ها، دامادها و نوه های خاندان های بزرگ روستا هستند، تا ظهر در دره نو اطراق کرده و سپس با عبور از دو وادی در قسمت اول و پنج وادی در قسمت دوم، به فنا فی الله می‌رسند.


وضعیت صنعتی روستای دیزباد

شرایط آب و هوایی و اقلیمی روستای دیزباد آن را به یکی از قطب های صنعتی منطقه تبدیل کرده است. یکی از کاربردهای بادی که در این منطقه جریان دارد، استفاده از آن برای تامین انرژی و تولید برق است. با توجه به این ویژگی، نیروگاه بادی دیزباد در سال ۲۰۰۲ در این منطقه احداث شد.


محصولات روستای دیزباد

بیشتر مردم روستا به شغل اجدادی خود یعنی کشاورزی مشغولند. اما دیگر از روش های قدیمی کشاورزی در این روستا خبری نیست. اکثر ساکنین، از روش های مدرن و امروزی برای کشاورزی استفاده می کنند. به همین دلیل هم محصول باغات این روستا یکی از محصولات با کیفیت محسوب می شود. این منطقه یکی از صادرکنندگان عمده گیلاس و آلو به بازارهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس می باشد.

البته علاوه بر پایبندی مردم منطقه به شغل اجدادی، آب و هوا و شرایط اقلیمی روستای دیزباد نیز در رشد کشاورزی این روستا نقش ویژه ای داشته است. طبیعی است که با وجود خاک بسیار حاصلخیز و آب بسیار خنک و گوارا، کشاورزی در این منطقه رونق پیدا کند. محصولات این روستا کاملا ارگانیک بوده و به همین دلیل نیز بخش مهمی از صادرات میوه از ایران به اروپا، متعلق به محصولات روستای دیزباد می باشد.

گیلاس، آلو، سیب، آلبالو، گردو، بادام، زردآلو، هلو، گلابی، توت و چندین میوه دیگر از محصولات تولیدی روستا بوده اما بیشتر باغات منطقه دارای درختان گیلاس، آلو، سیب، گردو و آلبالو هستند.


دیگر خصوصیات بارز روستای دیزباد

جالب است بدانید که این روستای پلکانی، نه تنها اولین روستای باسواد کشور بود، بلکه اولین شبکه برق خصوصی نیز درست در همین روستا تاسیس شد. اولین وسیله روشنایی روستای دیزباد، مولدی بود که با زغال سنگ کار می کرد. اما متاسفانه به هر دلیلی، این مولد شب ها خاموش می شد. همین موضوع باعث شد که اهالی چاره ای بیندیشند که بتواند حداقل کوچه های روستا را در تاریک شب روشن نگه دارد.

اهالی برای تحقق این هدفشان در تمام کوچه ها و مسیرهای اصلی روستا چراغ های نفتی نصب کردند. به این ترتیب معابر روستا در طول شب و حتی در اوایل صبح نیز روشن بود. افرادی نیز موظف شدند که اوایل غروب با ظرف های نفتی و روغن های گیاهی و حیوانی که در دست داشتند، دیوارکوب ها و فانوس های آویزان روی تیرهای چوبی روستا را روشن کنند. به این ترتیب بود که با همت اهالی روستای دیزباد، اولین شبکه خصوصی روشنایی در این منطقه راه اندازی شد.

اتاق خبر 24 در باب ظرفیت های گردشگری دیزباد نوشت

«دیزباد وطن ماست»- سایت اتاق خبر 24، که یک سایت معتبر خبری است در باب مکان های دیدنی و ظرفیت های گردشگری دیزباد نوشت.

به گزارش دیزباد وطن ماست،  دیزباد در ناحیه شمال کیلومتر ۸۰ جاده مشهد نیشابور و روی سلسله جبال بینالود و در میان رودخانه ها و چشمه های جوشان و باغ های سرسبز قرار دارد.

  دیزباد در ناحیه شمال کیلومتر ۸۰ جاده مشهد نیشابور و روی سلسله جبال بینالود و در میان رودخانه ها و چشمه های جوشان و باغ های سرسبز قرار دارد. تاریخ استنادی این روستا به سال ۹۵ هجری شمسی برمی گردد.نام آن در قرن سوم قصر الریح و سپس چهل اشکوب بوده است. قدمت دیزباد و سوابق فرهنگی آن موجب دگرگونی هویت مردم شده است. تأسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲ از جمله گرانبهاترین منابع دگرگونی فرهنگی این دیار بوده است.



مکان های دیدنی روستای دیزباد

این روستا توانسته است نخبگانی را به جامعه تحویل دهد که موجب مباهات همه روستاییان است،به طوری که در سال ۱۳۴۸ نام دیزباد به عنوان یکی از معدود روستاهای صددرصد باسواد ایران در یونسکو به ثبت رسید. در حدود ۶۰ سال قبل که شبها بیشتر روستاها غرق در تاریکی بود دیزبادیان فانوسهایی را در معابر آویز کرده بودند تا ستارگان تنها روشنی دهنده نباشند و در فاصله زمانی اندکی اولین شبکه برق خصوصی روستا افتتاح شد. شغل اکثر مردم دیزباد باغداری است، نگاه باغداران دیزبادی به منابع تولید نگاهی نسبتا علمی است .

تعادل دام ومرتع از سالها قبل اجرا شده و کشاورزان با تراس بندی های فراوان، اراضی حاصلخیز را ایجاد کرده اند.

 ظرفیت ممتاز روستا از یک طرف و توجه ویژه به سلامت و کیفیت محصول ازطرف دیگر این منطقه را در رده صادر کنندگان عمده گیلاس و آلو به بازارهای اروپایی و حاشیه خلیج تبدیل کرده و تنوع وکیفیت گیاهان دارویی نیز از دیگر سرمایه های طبیعی این روستاست.

ارگانیک ترین محصولات کشاورزی ایران در دیزباد بالای نیشابور

«دیزباد وطن ماست»- سم و کود شیمیایی  در روستای دیزباد ممنوع است و این باعث شده که این روستا بتواند ارگانیک ترین محصول کشاورزی در کشور را تولید کند.
به گزارش دیزباد وطن ماست به نقل از جام جم، شغل اصلی دیزبادی ها باغداری است و در این عرصه بسیار هم موفق بوده اند. مردم دیزباد توانسته اند با بهره گیری از خاک حاصلخیز و چشمه های پرآب اطراف روستا و البته رعایت اصول علمی، میوه هایی مرغوب و ارگانیک تولید کنند. مهم ترین میوه باغ های دیزباد گیلاس است و پس از درخت گیلاس، درختان سیب، آلبالو، زردآلو و هلو هم به وفور در این روستا یافت می شود. 
    تولید محصولات ارگانیک میان باغداران دیزباد بسیار حائزاهمیت است. از این جهت دیزبادی ها کمتر از کودها و سموم شیمیایی استفاده می کنند. البته محمود کردی، رئیس شورای اسلامی روستا به جام جم می گوید اصولا میزان آفات در مناطق سردسیر بسیار کمتر از مناطق گرمسیر است، بنابراین باغداران دیزباد کمتر به سمپاشی نیاز پیدا می کنند. او توضیح می دهد اگر هم در برخی مناطق آفتی مشاهده شود، همه دیزبادی ها به صورت هماهنگ و در زمان کوتاهی سمپاشی می کنند تا آفت، فرصت حرکت از باغی به باغ دیگر نداشته باشد و مردم مجبور به سمپاشی مجدد نشوند. کردی همچنین تاکید می کند اهالی دیزباد برای افزایش کیفیت محصولاتشان، صرفا در فصل بهار و آن هم به میزان اندک، از کودهای شیمیایی استفاده می کنند و اغلب، کودهای حیوانی را پای درختان خود می ریزند. 
 در کنار اینها، مردم دیزباد از آب موجود در چشمه ها و قنات ها نیز به صورت بهینه استفاده می کنند و با ایجاد استخرهای سیمانی، سیستم لوله کشی و آبیاری مکانیزه تلاش می کنند از تبخیر یا هدر رفتن آب جلوگیری کنند. آبیاری مکانیزه و تقسیم بندی دقیق آب برای هر درخت به صورت جداگانه هم باعث می شود وقت و انرژی کمتری از باغداران دیزبادی هنگام آبیاری درختان تلف شود و هم موجب بهره برداری حداکثری درختان از آب می شود. 


آلوی ارگانیک محصول طبیعت دیزباد علیا

«دیزباد وطن ماست»- آلوی بخارا یکی از قدیمی ترین محصولات باغی دیزباد بالاست که برای تمام اهالی دیزباد دارای نوستالوژی است.

به گزارش دیزباد وطن ماست، این محصول در ماه های شهریور و مهر می رسد و جع آوری و خشک کردن آن زحمت زیادی دارد و نیروی انسانی فراونی را طلب می کند. به هین دلیل سطح کاشت آن از حدود 30 سال قبل رو به کاهش نهاده و جای خود را به گیلاس سپرده است.

آلوی دیزباد فاقد هرگونه سم ومواد شیمیایی است و آلوی خشک آن در زیرآفتاب درخشان دیزباد تهیه می شود.

باغداران دیزباد اصولا برای خشک نمودن آلو از دود گوگرد استفاده نمی کنند و به همین علت مشتریان آنها اغلب همسایه ها و آشنایان دیزبادی های،  ساکن شهرهای مشهد و نیشابور می باشند..



لواش آلو که در پروسه ای ازخشک نمودن تهیه می شود نیز کاملا طبیعی و عاری از هر گونه مواد شیمیایی است. 

گفتنی است آلو از نظر پتاسیم غنی بوده و در کسانی که دچار فشار خون بالا هستند مفید می باشد. علاوه بر آن دارای دارای مقدار زیادی  املاح معدنی است.

آلو حاوی ویتامین های  آ و نیاسین و ب 6  و غنی از آهن می باشد که در رفع کم خونی بسیار مفید می باشد، آلو ملین بوده و از بین برنده یبوست نیز می باشد. همچنین یکی از منابع  خوب آنتی اکسیدان نیز می باشد .


روز ملی روستای دیزباد بالا؛ پیشنهاد معاون مدیر کل دفتر امور روستائی و شوراها

«دیزباد وطن ماست»- روند توسعه در دیزباد، پرشتاب و سریع دنبال شده و هر روز پیشنهادهای جدیدی برای توسعه و آبادانی دیزباد مطرح می شود.

گاهی اوقات پیشنهادات تنها یک حرف ساده هستند و گاهی اوقات بر روی آنها کار و مطالعه شده است. در این یادداشت می خواهم به یکی از پیشنهاداتی که توسط  معاون مدیر کل دفتر امور روستائی و شوراها-استانداری خراسان رضوی  برای «دیزباد وطن ماست» ارسال شده بپردازم.



فکر می کنم محمدرضا عباس زاده، یکی از افرادی است که نه تنها به دیزباد علاقه دارد بلکه توانمندی وی می تواند  در توسعه دیزباد باب خوبی برای شورا و دهیاری دیزباد باشد. 

اگرچه این نخستین باری نیست که دوستان دیزباد که در ادارات دولتی و خصوصی جایگاه ویژه ای دارند پیشنهاداتی را ارائه می کنند، اما «روز ملی روستای دیزباد بالا»، پیشنهادی است که وی برای نخستین بار مطرح کرده است.

داشتن یک روز در تقویم ملی نه تنها نشان از بزرگی عزم و تلاش مردم دیزباد در توسعه پایدار است، بلکه فرصتی استثنایی را برای مجریان و به وِیژه روابط عمومی شورای اسلامی دیزباد فراهم می کند که می توان از آن در راستای شناسایی و معرفی پتانسیل ها و داشته های دیزباد استفاده کرد.

عباس زاده همچنین بسیار علاقه مند است که دیزباد به عنوان روستای گیلاس ایران معرفی شود. امروز دیزباد این فرصت استثنایی را دارد و می توان علاوه بر بحث گیلاس بحث تولید گیلاس اورگانیک را برای آن مطرح کرد. با این کار نه تنها گیلاس دیزباد به عنوان یک محصول ویژه معرفی می شود، بلکه برند دیزباد برای این محصول شکل خواهد گرفت که البته در این مورد باید به دقت فکر شود.

به نظر می رسد این باب بایستی با پیگیری شورای اسلامی و دهیاری دیزباد همراه شود، یا شاید بهتر باشد این بحث که امروز می خواهیم دیزباد را چگونه به مردم ایران و جهان معرفی کنیم در دستور کار شورای اسلامی و شورای مشورتی قرار گیرد. این یک بحث سلیقه ای نیست، بلکه بحثی است که باید بر روی آن فکر شود و دلیل آورده شود و ضمن آن شرایط نیز سنجیده شود.

من مطمئنم اهمیت بحث گیلاس به عنوان یک سرمایه وطنی برای دیزبادی ها می تواند آینده اقتصادی خوبی را به همراه داشته باشد. ضمن اینکه در کنار آن استفاده از صنایع جانبی برای تولیدات محصولات بسته بندی شده و فراوری شده می تواند در دستور کار مردم دیزباد و سرمایه گذاران قرار گیرد.

  ادامه مطلب ...