دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.
دیزباد وطن ماست
سایت رسمی روستای دیزباد علیا (بالا) از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی ایران.اکو توریسم دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- اکو توریسم دیزباد با نگاهی به فردا عنوان یادداشتی از هادی میرشاهی است که در تاریخ شنبه9/9/1398 منتشر شد.
به گزارش دیزباد وطن ماست، در این یادداشت هادی میرشاهی سعی می کند تا با نشان دادن نمونه های موفق از اکوتوریسم، راهی را برای توسعه اکوتوریسم در دیزباد بگشاید.
ابیانه ، ماسوله ، کندوان ، کنگ و دیزباد و شاید بسیاری از روستاهای ایران که هنوز به خوبی شناخته نشده اند، دارای ویژگیهای اصیل معماری ایرانی هستند که بیانگر الگوی زندگی مردم آن مناطق بوده است. این الگوها و مصادیق می توانند مشکلات زیادی از زندگی امروزی را حل کند.
ابیانه ، ماسوله ، کنگ و دیزباد و سایر روستاهای کوهپایه ای می توانند جوابهای مناسبی به وضعیت تراکم در شهرهای آینده ما باشند ولی این الگوها و مفاهیم باید از دل مصادیق بیرون بیایند و برای زندگی امروز طراحی شوند ، شاید چنین اماکنی که برگرفته از معماری بومی و سنتی می باشند علاوه بر اینکه حال و هوای روستایی را به مخاطب منتقل می کنند الگویی برای ساخت و سازها بوده و راه حلّی برای بسیاری از مشکلات شهرنشینی باشد.
دیزباد علاوه بر ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی ، محیطی قابل تعمق و دارای ویپزگیهای منحصر بفرد دیگری است که همانا بهره جستن از وضعیت طبیعی و انتخاب موقعیت سوق الجیشی ، تقسیم بندی ساختار بافت محیطی بصورت محله بندی و ایجاد همسایه محوری ، استفاده از شیب زمین برای خلق یک بافت پله کانی و منحصر بفرد تعریف شده است.
مجموعه ای غنی که نمی توان به راحتی قسمتی را انتخاب و بقیه رارها کردو حتی نمی توان کالبد ساخت و ساز را مورد توجه قرار داد و محیط پیرامون و بستر فرم پذیری روستا را مورد عنایت قرار نداد.
پس از شناخت کلیاتی از جمله ویژگیهای جغرافیایی ـ طبیعی و ویژگیهای اجتماعی ـ فرهنگی و همچنین شناخت کلیاتی از پتانسیلها و جاذبه های روستای دیزباد به بررسی کالبد روستا موردنظر می پردازیم.
این شناخت شامل بافت شناسی در مقیاس تک بنا و کلِ بافت ، شناخت هسته اولیه روستا ، مراحل توسعه و تکوین بافت ، گونه شناسی و سرانه کاربریها ، شناخت نحوه ترکیب کاربریها ، کیفیت بناها، مالکیت اراضی(رعیتی)، شبکه دسترسی درون بافت و بیرون بافت روستا ، ویژگیهای کمی و کیفی بناها ، تکنولوژی تولید و ساخت مصالح ساختمانی ، یاوری و فرهنگ تعاون و ... از جمله مسائلی است که تصویری صحیح تر برای تحقیق بررسی روستا می دهد .
آنچه در آینده خواهد آمد مبتنی بر مطالعات میدانی است که مطالعات میدانی در حوزه شناخت روستا انجام گرفته است. همچنین مطالعات میدانی در قالب مصاحبه و گفتگو با آگاهان و ریش سفیدان و پیشکسوتان دیزباد می باشد.
در مرحله بعدی مطالعات کتابخانه ای که معدود آثار در زمینه دیزباد می باشد اعداد و ارقام معمولاً از نشریات و روزنامه ها و آمار دوایر ذیربط می باشد که توسط مراجع رسمی و دولتی انتشار یافته است.
در بالا دست این مطالعات میتوان یک زون تفریحی ـ توریستی را تعریف کرد و با این سابقه تاریخی در مسیر جاده ابریشم واقع شده است و مهم تر اینکه از نظر آب وهوایی بی نظیر است.
1-دیزبادیک سرزمین دارای منابع آبی ,خوش آب وهوا ودارای ویژگی های منحصربفردازلحاظ طبیعی وانسانی است باتوّجه باینکه سایرمناطق همجوار خشک ونیمه خشک میباشد .
2-پوشش گیاهی که میبایست درحفظ آن کوشیدوشاهد نسل منقرضی ازتیره گیاهان کوهی ورودخانه ای مثل "کُمبول" دربیشه هایِ بید وسپیدار ویا "تیرکُمو "درسطح کوهستان نبود .
3-اگر دررودخانه هابندهای بتونی دوسه متری احداث شودباکمبودآب وخشک سالی روبرو نخواهیم بود .حتّی میتوان درپشت سدهاماهی پرورش داد .
3-اکوتوریسم یاطبیعت گردی وکوه پیمایی بقلل مرتفع مثل قجقر .
4-صددرصد باسواد بودن مردم دیزباد که بخوب وبد تورسیت ها کاری ندا شته وبعبارتی فضول کارمردم رهگذرنیستند
5-رفتارومنش مردم دیزباد زبانزد مردم منطقه می باشد .
6- آثار وابنیه تاریخی که درحفاطت آن تو جّهی نشده است .
7- پوشش درختان درمعابر وحوزه چشم اندازها مناظربدیعی را بوجود آورده است .
مردم شهرنشین مثل شهرستانهای مشهد ,نیشابور ,ملک آباددوست دارندازتردّد ودود وسائط نقلیّه,هیاهوی شهری ,گرمای بیحد وحصرتابستان فرارکرده وبه محیط امن وآرام طبیعت پناه ببرند.
دیزباد دارای طبیعتی زیبا ,صدای آب رودخانه ,وجود کوهها ی مرتفع ودرختان سربفلک کشیده ,صدای پرندگان وبافت سنّتی ومطبّق از ویژگی های دیزباد میباشد .
هرتازه واردی این پتانسل هارامشاهده نمود خود بخودجذب این بدایع شده وعلاقه مند میشوداسکان موقّتی برایش فراهم شود .ایجادزیرساختهاواعمال مدیّریت ازالزامات اولیّه میباشد
میدانیم که امروز درآمدحاصل ازتوریسم دردنیای اقتصادحرف اوّل رامیزند .
روزی روزگاری نفت حرف اوّل را میزدباجانشین نمودن انرژی های دیگرازجمله انرژی خورشید جایش رابه صنعت اتومبیل واگذارنمود .امروزصنعت توریسم باهرصنعتی رقابت کرده وجلوداری میکند .
درحال حاضروقتی برنامه یکساله واردین بدیزبادرا ازجمله کوهنوردها را مورد بررسی قراردهیم چون مدیریّت نشده هیچگونه توجیه اقتصادی نداشته بلکه زیانهای زیست محیطی رابهراه داشته است .
جذب توریست های دلاری که شب دردیزباد اسکان بگیرندهدف اصلی برنامه توریسم بوده که بایستی مقدّمات و زیرساختهای لازم فراهم شود .
معرفی اهداف گردشگری دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- وقتی یک توریست به دیزباد می آید و یا حتی می خواهد تصمیم بگیرد که به دیزباد بیاید باید بداند که دیزباد دارای چه پتانسیل های گردشگری است و این نکته برای جلوگیری از سردرگمی افراد بسیار اهمیت دارد.
تابستان و تعطیلی مدارس بسیاری از خانواده ها را به استان خراسان رضوی می کشاند تا چند روزی را در معیت بارگاه ملکوتی امام رضا (علیه السلام) سپری کنند. اما آیا در میان اهداف گردشگری که در پیرامون این سفر معنوی وجود دارد، دیزباد جایگاهی می یابد؟
به نظر می رسد که ما این جایگاه را داریم اما حقیقتا تا چه اندازه می توانیم آن را به عنوان بخشی از یک مسیر تعریف کنیم؟ مسیری که یک توریست به محض ورود به دیزباد بداند که می خواهد از چه مکان هایی در این روستا بازدید کند؟
آیا می خواهد ابتدا به مزار خاکی خراسانی، فدایی خراسانی، رقامی خراسانی سر بزند؟ آیا کتاب های این بزرگان در دیزباد موجود است؟ آیا بعد از آن می خواهد از خانه کلو دیدن کند؟ آیا این خانه وضعیت مناسبی دارد؟ آیا می خواهد مدرسه را ببیند؟ آیا مدرسه در حال حاضر جایگاه مناسبی برای بازدید است؟ آیا بعد از آن می خواهد جماعتخانه را ببیند؟ چه زمانی برای این بازدید مناسب است؟ آیا قرار است به کوهنوردی برود و از لوکه و قجغر صعود کند؟
قصد من از نگارش این یادداشت این است که گردشگری که به صورت هدفمند به دیزباد می آید می تواند برای دیزباد فایده داشته باشد و در غیر این صورت او بر می گردد در حالیکه هیچ چیزی از دیزباد نگرفته است! شاید بگوییم او حداقل از طبیعت دیزباد بهره مند شده است اما اعقاد بر این است که دیزباد علاوه بر طبیعت زیبایش می تواند مکان های خوبی برای بازدید داشته باشد که طی یک نقشه می توانیم آن را به مخاطبان ارائه دهیم.
در نتیجه کسانی که به دیزباد می آیند دقیقا در فضایی قرار می گیرند که می دانند اول کجا و سپس کجا را بازدید کنند و در نهایت به کجا برسند؟ کجا اطراق کنند و در کجا از طبیعت بهره مند شوند.
چنین کاری باعث می شود باغ های مردم هدف گردشگری توریست نشود و مردم دیزباد نیز بتوانند در مراکزی سرویس های خاصی را به گردشگران ارائه دهند.
توریست هایی که به دیزباد می آیند
«دیزباد وطن ماست»- وقتی منطقه ای توریستی می شود این مساله بسیار مهم است که چه نوع توریستی و با چه هدفی به آن منطقه می آیند؟ و این مساله به اندازه ای اهمیت دارد که باید در صدر اهداف دهیاری دیزباد قرار گیرد.
دهیاری دیزباد امروز نیاز به مدیریت توریست و ورود و خروج آنها دارد. وقتی توریست به دیزباد می آید برای چه کاری می آید و چه هدفی از بازدید دیزباد دارد؟
1. آیا آمده است روستای پلکانی دیزباد را ملاحظه کند؟
2. آیا آمده است که جوجه کبابی درست کند و در طبیعت بکر دیزباد آن را صرف کند و بازگردد؟
3. آیا می آید تا مقبره خاکی و فدایی دیزبادی را زیارت کند و باز گردد؟
4. آیا می خواهد به جماعتخانه دیزباد برود؟
5. آیا می خواهد منطقه ای خالی را برای رفتارهای غیر اخلاقی پیدا کند؟
6. آیا می خواهد در دیزباد شکار کند؟
7. آیا می خواهد از باغ های دیزبادی ها میوه بچیند؟
8. آیا می خواهد با تکثر فرهنگی مردم دیزباد از نزدیک روبرو شود؟
9. آیا قصد دارد دیزباد را پاکسازی کند؟
10. آیا می خواهد به عنوان روستای نمونه دیزباد را ببیند؟
11. آیا می خواهد از گیاهان دارویی دیزباد برای خودش ببرد؟
چه هدفی ممکن است از ورود به دیزباد وجود داشته باشد؟ و این سوال را بارها باید پرسید و باید دانست که همه این افراد نباید اجازه پیدا کنند که به دیزباد بیایند.
امروز مقوله نوع توریست به دیزباد به اندازه ای اهمیت دارد که خود توریستی شدن دیزباد آن اندازه اهمیت ندارد، چون اگر هر کسی وارد دیزباد شود، بیشتر از اینکه دیزباد و دیزبادی ها از این ورود منتفع شوند، محیط زیست دیزباد متضرر خواهد شد.
کاش شورای اسلامی در اقدامی پرسشنامه ای را به بازدیدکنندگان دیزباد می داد و از آنها نظر سنجی می شد و بدین وسیله می توانستیم تصویر دقیق تری از بازدید کنندگان دیزباد داشته باشیم.
تعریف پروژه هایی برای خرید بناهای تخریب شده توسط شرکت های خصوصی دیزبادی
«دیزباد وطن ماست»- بناهای تخریب شده دیزباد امروز معضل اساسی را برای شورای اسلامی پدید آورده است که بیشتر این معضل جنبه هزینه ای برای شورا دارد.
مردم به دیزباد می آیند تا از زیبایی های دیزباد بهره مند شوند اما می بینند که خرابه هایی در روستا هستند که روز به روز بدتر می شوند و از طرف دیگر هزینه های پاکسازی این خرابه ها روز به روز بر شورا تحمیل می شود و هزینه فرصتی را ایجاد می کند که حقیقتا حق نیست در این شرایط اقتصادی بر دیزباد تحمیل شود.
بنابراین به نظر می رسد شرکت های خصوصی دیزبادی باید تمهیدی را برای خرید این بناها به خرج دهند تا بتوانیم در آینده نزدیک شاهد ساخت بناهای اصولی بر اساس معماری پلکانی دیزباد باشیم. این بناها می توانند به مردم دیزباد فروخته شوند و یا اینکه به صورت سوییتهایی در اختیار گردشگران قرار گیرند.
دیزباد امروز مملو از فرصت است اما اگر قدری ضعیف عمل کنیم، ضربات جبران ناپذیری از این شرایط خواهد خورد. بنابراین مردم دیزباد را به همکاری فراخوانی می کنیم تا بتوانیم از شرایط بهترین بهره را ببریم.
دستگاه پوز برای دریافت ورودی دیزباد
«دیزباد وطن ماست»- شرایط برای ورود گردشگر به دیزباد به گونه ای است که گاهی گردشگر بدون نقدینگی وارد دیزباد می شود و در این شرایط او باید ورودی پرداخت کند و از مغازه خرید نماید.
خوشبختانه این شرایط در دیزباد امکان یافته است و امیدواریم که این مساله اطلاع رسانی و توسعه یابد تا افراد بتوانند به راحتی پرداخت های خودشان را در دیزباد انجام دهند.
بی شک هرچه بتوانیم به شکل بیشتر و بهتری از این امکانات برای پذیرش مسافران دیزباد استفاده کنیم، رضایت بیشتری را در آنها ایجاد می کنیم.
